محمد ١٨

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۰۸:۳۰ توسط 127.0.0.1 (بحث) (Edited by QRobot)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)


ترجمه

آیا آنها [= کافران‌] جز این انتظاری دارند که قیامت ناگهان فرا رسد (آنگاه ایمان آورند)، در حالی که هم‌اکنون نشانه‌های آن آمده است؛ اما هنگامی که بیاید، تذکّر (و ایمان) آنها سودی نخواهد داشت!

|آيا [كافران‌] جز اين انتظار دارند كه قيامت به ناگاه بر آنان در رسد؟ اينك نشانه‌هاى آن آمده است. پس آنگاه كه [رستاخيز] بر آنان درآيد، پند گرفتنشان را چه سود
آيا [كافران‌] جز اين انتظار مى‌برند كه رستاخيز به ناگاه بر آنان فرا رسد؟ و علامات آن اينك پديد آمده است. پس اگر [رستاخيز] بر آنان دررسد، ديگر كجا جاى اندرزشان است؟
(کافران که ایمان نمی‌آرند) باز انتظاری دارند جز آنکه ساعت قیامت ناگاه فرا رسد؟ که شروط و علائم قیامت بسیاری پدید آمد، و پس از آنکه قیامت بیاید در آن حال تذکر و یادآوری آنان چه فایده بخشد؟
پس آیا [منافقان و منکران] جز این را انتظار می برند که ناگاه قیامت بر آنان فرا رسد؟ [در حالی که هم اکنون نشانه هایش آمده است]، پس هنگامی که قیامت بر آنان فرا رسد، متذکّر شدن و هوشیاری شان از کجا و چگونه به آنان سود بخشد؟
آيا تنها منتظر آنند كه به ناگاه قيامت فرا رسد؟ هرآينه نشانهاى قيامت آشكار شده است. و چون فرا رسد پند گرفتنشان را چه فايده؟
پس انتظار ندارند مگر قیامت را که به ناگهان به سراغشان آید، که به راستی نشانه‌های آن ظاهر شده است، پس آنگاه که فراز آیدشان، چه پندی می‌خواهند بگیرند؟
پس آيا جز رستاخيز را كه ناگهان بديشان آيد انتظار مى‌برند؟ همانا نشانه‌هاى آن آمده است. پس كجا و چگونه ايشان را يادكرد و پندگرفتنشان باشد آنگاه كه رستاخيز بديشان آيد؟
انگار (کافران و منافقان تا قیامت فرا نرسد ایمان نمی‌آورند، و برای ایمان آوردن خود) قیامت را چشم می‌دارند که ناگهان برپا می‌شود؟! هم‌اکنون علائم و نشانه‌های آن ظاهر شده است (که از جمله‌ی آنها بعثت خاتم‌الانبیاء است). امّا وقتی که قیامت فرا رسید، دیگر باور داشتن و اندرز گرفتن چه سودی به حالشان دارد؟!
پس آیا (کافران) جز این انتظار می‌برند و می‌نگرند که رستاخیز به ناگهان آنان را در رسد؟ در صورتی که نشانه‌ها و شروطش اینک به‌راستی پدید آمده است. پس اگر (رستاخیز) آنان را در رسد، دیگر چه زمانی (جای) یادواره‌ی آنان است‌؟
آیا چشم براهند جز ساعت را که بیایدشان ناگاه چه همانا بیامد نشانیهای آن پس کجا برای ایشان است گاهی که بیایدشان یادآوریشان‌


محمد ١٧ آیه ١٨ محمد ١٩
سوره : سوره محمد
نزول :
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٥
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«هَلْ یَنظُرُونَ؟»: آیا چشم می‌دارند؟ مگر انتظاری جز این دارند؟ «أَشْرَاطُهَا»: اشراط، جمع شَرَط، علامتها و نشانه‌ها «فَأَنّی لَهُمْ»: (نگا: دخان / ). «ذِکْری»: بیدار شدن و اندرز گرفتن. یادآور گشتن و به خود آمدن (نگا: زمر / - ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

تفسیر

نکات آیه

۱- توبیخ کافران از سوى خداوند به خاطر عدم گرایش به ایمان، مگر با فرارسیدن قیامت (فهل ینظرون إلاّ الساعة أن تأتیهم)

۲- تنها برپایى ناگهانى قیامت، به هوش آورنده کافران لجوج هواپرست (اتّبعوا أهواءهم ... فهل ینظرون إلاّ الساعة أن تأتیهم بغتة) از مضمون آیه شریفه استفاده مى شود که خداوند، همه دلایل لازم را به کافران نمایانده و حتى نشانه هاى قیامت را نیز براى آنان محقق ساخته است. تنها چیزى که باقى مانده برپایى خود قیامت است. اما آنان با مشاهده همه دلایل، ایمان نیاورده و منتظراند تا آخرین مهلت نیز سپرى شود.

۳- هشدار خداوند، به سر رسیدن ناگهانى قیامت و غافلگیر شدن بشر (فهل ینظرون إلاّ الساعة أن تأتیهم بغتة)

۴- نشانه هاى برپایى قیامت، تحقق یافته و قابل رؤیت براى بشر (فقد جاء أشراطها)

۵- «الساعة» از نام هاى قیامت (فهل ینظرون إلاّ الساعة)

۶- لحظه برپایى قیامت، لحظه اى بس مهم و متمایز از تمام تاریخ زندگانى بشر در دنیا* (فهل ینظرون إلاّالساعة) با این که همه لحظه هاى عمر بشر و تاریخ، مصداق «ساعة» است; نام نهادن روز قیامت و لحظه برپایى آن به عنوان «الساعة»، مى نمایاند که لحظه واقعى، سرنوشت ساز و قابل توجه، لحظه رستاخیز است و دیگر لحظه ها، در حقیقت قابل ذکرنیستند.

۷- بعثت پیامبر خاتم(ص) و نزول قرآن، از نشانه هاى تحقق حتمى قیامت * (فقد جاء أشراطها) به قرینه آیات پیشین و به میان آمدن نام پیامبر(ص) و استماع کلمات وحى از آن حضرت (من یستمع إلیک...)، احتمال دارد مراد از شرایط قیامت، آمدن پیامبرخاتم(ص) و قرآن باشد.

۸- برپایى قیامت و نظام کیفر و پاداش منوط به آمدن پیامبر و قوانین روشنگر * (فقد جاء أشراطها) اگر این احتمال را بپذیریم که مراد از «أشراط»، بعثت پیامبر(ص) و نزول قرآن است و در صورتى که «أشراط» را شرط بدانیم - و نه صرفاً نشانه - از آیه شریفه استفاده مى شود که آمدن پیامبر و قرآن، شرط کیفر و پاداش است; زیرا تا اتمام حجت نشود، مجازات معنا ندارد.

۹- وقوع ناگهانى قیامت، مجال هر گونه بازنگرى و توبه را براى کافران لجوج از میان مى برد. (فقد جاء أشراطها فأنّى لهم إذا جاءتهم ذکریهم)

۱۰- لزوم متذکر گشتن از نشانه هاى قیامت، قبل از فرارسیدن آن و پایان یافتن مهلت (فهل ینظرون إلاّالساعة ... فقد جاء أشراطها فأنّى لهم إذا جاءتهم ذکریهم) از این که خداوند، تذکّر را به هنگام برپایى قیامت بى فایده دانسته است، مطلب بالا استفاده مى شود.

۱۱- وقوع رستاخیز، مایه به خود آمدن کافران; اما بى ثمر به حال آنان (فأنّى لهم إذا جاءتهم ذکریهم) تعبیر «ذکرى» مى رساند که قیامت، مایه هشدار و بیدار شدن کافران است; اما این بیدارى پس از پایان مهلت است و سودى به حال آنان ندارد (فأنّى لهم).

روایات و احادیث

۱۲- «عن عبداللّه بن عباس قال حججنا مع رسول اللّه (ص) حجة الوداع ... فقال: ألا أخبرکم بأشراط الساعة ؟ و کان أدنى الناس منه یومئذ سلمان - ره - فقال بلى یا رسول اللّه! فقال(ص): إنّ من أشراط القیامة إضاعة الصلوات و اتّباع الشهوات و المیل إلى الأهواء و تعظیم أصحاب المال و بیع الدین بالدنیا...;[۱] عبداللّه بن عباس مى گوید: در آخرین حج رسول خدا(ص) همراه ایشان حج گذاردیم ... آن حضرت فرمود: آیا شما را از نشانه هاى قیامت آگاه نسازم؟ نزدیک ترین مردم به آن حضرت، در آن روز سلمان(ره) بود، که گفت: آرى اى رسول خدا! حضرت فرمود: از نشانه هاى قیامت بى توجهى به نماز، پیروى از شهوات، توجه به خواسته هاى نفسانى، ارزش گذاشتن به صاحبان مال، فروختن دین به دنیا و... است».

موضوعات مرتبط

  • انذار: انذار از قیامت ۳
  • توبه: فرصت توبه ۹
  • خدا: انذارهاى خدا ۳; سرزنشهاى خدا ۱
  • الساعة :۵
  • قرآن: آثار نزول قرآن ۷، ۸
  • قیامت: آثار برپایى قیامت ۱، ۲، ۱۱; آثار ناگهانى بودن قیامت ۹; اهمیت قیامت ۶; تحقق نشانه هاى قیامت ۴; شرایط قیامت ۸; عبرت از نشانه هاى قیامت ۱۰; ناگهانى بودن قیامت ۳; نامهاى قیامت ۵; نشانه هاى قیامت ۷، ۱۲
  • کافران: بى تأثیرى تنبه کافران ۱۱; توبه کافران ۹; سرزنش کافران ۱; عوامل تنبه کافران ۲، ۱۱; لجاجت کافران ۲; وقت ایمان کافران ۱; هواپرستى کافران ۲
  • محمد(ص): آثار نبوت محمد(ص) ۷، ۸

منابع

  1. تفسیر قمى، ج ۲، ص ۳۰۳; نورالثقلین، ج ۵، ص ۳۴.