شُح

آیات شامل این کلمه

«شُحّ» چنان که «مفردات» مى گوید، به معناى بخل توأم با حرص است که به صورت عادت در آید، و مى دانیم که این دو صفت رذیله از بزرگترین موانع رستگارى انسان، و بزرگترین سد راه انفاق و کارهاى خیر است، اگر انسان دست به دامن لطف الهى زند و با تمام وجودش از او تقاضا کند، و در خودسازى و تهذیب نفس بکوشد و از این دو رذیله نجات یابد، سعادت خود را تضمین کرده است.

ریشه کلمه

• شحح‌ (۵ بار)

قاموس قرآن

بخلو حرص. (قاموس - اقرب) جوهرى و راغب و طبرسى ذيل آيه 19 احزاب آن را بخل توأم با حرص گفته‏اند ولى ذيل آيه 128 نساء حرص مفرط. [نساء:128]. صدر آيه درباره مصالحه زن و مرد است كه زن براى استمالت مرد از بعضى حق خود مى‏گذرد يعنى: سازش بهتر است و مفوس به بخل آماده شده‏اند (بخل در نهاد نفس آدمى است) و هر كس در گذشتن از حق خود بخيل است ولى با اين حال سازش بهتر است. [حشر:9] - تغابن:16. هر كه از بخل نفس خود باز داشته شود (ملحوظ ماند) آنها اند رستگاران. شحيح: بخيل و حريص جمع آن در قرآن اشحّه است [احزاب:18-19]. اشحّه را در هر دو آيه به خيلان گفته تاند يعنى بخيل اند كه به شما رسيده ولى به نظر مى‏آيد كه دومى به معنى حريصان باشد كه با خشونت سخن گفتن براى آن بود كه به آنها هم از غنيمت برسشد معنى آيه چنين مى‏شود: جز اندكى به جنگ نيايد و در يارى شما بخيل اند... و چون ترس رفت با با زبانهاى تيز بر شما بتازد در حاليكه به غنيمت حريص اند.

در حال بارگیری...