سوره يس

در حال بارگیری... آبَاؤُهُم آثَارَهُم آدَم آلِهَة آمَنُوا آمَنْت آيَة أَتّخِذ أَجْر أَجْرا أَحْصَيْنَاه أَحْيَيْنَاهَا أَخْرَجْنَا أَرَاد أَرْجُلُهُم أَرْسَلْنَا أَزْوَاجُهُم أَصْحَاب أَضَل أَطْعَمَه أَعْبُد أَعْنَاب أَعْنَاقِهِم أَعْهَد أَعْيُنِهِم أَغْلاَلا أَفْوَاهِهِم أَقْصَى أَمْرُه أَنّا أَنّهُم أَنْذَرْتَهُم أَنْزَل أَنْزَلْنَا أَنْشَأَهَا أَنْعَاما أَنْفُسِهِم أَنْفِقُوا أَهْلَکْنَا أَهْلِهِم أَوّل أَيْدِينَا أَيْدِيهِم أَيْدِيکُم أَکْثَرِهِم أُنْذِر إِذا إِلَيْهِم إِلَيْکُم إِمَام إِنّه إِنّي اتّبَع اتّبِعُوا اتّخَذُوا اتّقُوا اثْنَيْن ادْخُل اسْتَطَاعُوا اصْلَوْهَا اضْرِب اعْبُدُونِي الذّکْر الرّحِيم الرّحْمٰن السّمَاء السّمَاوَات الشّجَر الشّعْر الشّمْس الشّيْطَان الصّرَاط الصّور اللّه اللّيْل النّهَار الّتِي الْأَجْدَاث الْأَخْضَر الْأَذْقَان الْأَرَائِک الْأَرْض الْأَزْوَاج الْإِنْسَان الْبَلاَغ الْجَنّة الْحَکِيم الْخَلاّق الْخَلْق الْعَزِيز الْعَلِيم الْعُيُون الْعِبَاد الْعِظَام الْفُلْک الْقَدِيم الْقَرْيَة الْقَمَر الْقَوْل الْقُرُون الْقُرْآن الْمَدِينَة الْمَشْحُون الْمَوْتَى الْمَيْتَة الْمُبِين الْمُجْرِمُون الْمُرْسَلُون الْمُرْسَلِين الْمُکْرَمِين الْوَعْد الْيَوْم الْکَافِرِين امْتَازُوا بَشَر بَعَثَنَا بَعْدِه بَلَى بَنِي بِالْغَيْب بِثَالِث بِرَبّکُم بِضُرّ بِقَادِر بِمَغْفِرَة بِيَدِه بِکُل تَأْتِيهِم تَأْخُذُهُم تَجْرِي تَشْهَد تَطَيّرْنَا تَعْبُدُوا تَعْقِلُون تَعْمَلُون تَقْدِير تَنْتَهُوا تَنْزِيل تَوْصِيَة تَکُونُوا تَکْذِبُون تَکْفُرُون تُجْزَوْن تُدْرِک تُرْجَعُون تُرْحَمُون تُظْلَم تُغْن تُنْبِت تُنْذِر تُنْذِرْهُم تُوعَدُون تُوقِدُون تُکَلّمُنَا ثَمَرِه جَاء جَاءَهَا جَعَل جَعَلَنِي جَعَلْنَا جَمِيع جَنّات جَهَنّم جُنْد جِبِلاّ حَبّا حَسْرَة حَق حَمَلْنَا حَيّا حِين خَامِدُون خَشِي خَصِيم خَلَق خَلَقْنَا خَلَقْنَاه خَلْفَکُم خَلْفِهِم خَلْق خَلْقَه دُونِه ذَلّلْنَاهَا ذُرّيّتَهُم ذُکّرْتُم ذِکْر رَب رَبّنَا رَبّهِم رَبّي رَجُل رَحِيم رَحْمَة رَزَقَکُم رَسُول رَمِيم رَکُوبُهُم سَابِق سَدّا سَلاَم سَوَاء سُبْحَان شَفَاعَتُهُم شَيْء شَيْئا شُغُل صَادِقِين صَدَق صَرِيخ صَيْحَة صِرَاط ضَرَب ضَلاَل طَائِرُکُم ظِلاَل عَاد عَدُوّ عَذَاب عَلِيم عَلّمْنَاه عَمِلَت عَمِلَتْه عَنّي عَنْهَا غَافِلُون غَفَر فَأَغْشَيْنَاهُم فَأَنّى فَاسْتَبَقُوا فَاسْمَعُون فَالْيَوْم فَاکِهَة فَاکِهُون فَبَشّرْه فَجّرْنَا فَسُبْحَان فَطَرَنِي فَعَزّزْنَا فَقَالُوا فَلَم فَلَک فَمِنْه فَمِنْهَا فَهُم فَهِي فَکَذّبُوهُمَا قَال قَالُوا قَبْلَهُم قَدّرْنَاه قَدّمُوا قَوْلا قَوْلُهُم قَوْم قَوْما قَوْمِه قَوْمِي قُرْآن قُل قِيل لَدَيْنَا لَطَمَسْنَا لَعَلّهُم لَعَلّکُم لَفِي لَمَسَخْنَاهُم لَمُرْسَلُون لَمِن لَنَرْجُمَنّکُم لَيَمَسّنّکُم لَيْت لِتُنْذِر لِلّذِين لِمُسْتَقَرّ لِيَأْکُلُوا لِيُنْذِر مَالِکُون مَتَاعا مَتَى مَثَلا مَرّة مَرْقَدِنَا مَشَارِب مَعَکُم مَلَکُوت مَنَازِل مَنَافِع مَکَانَتِهِم مُبِين مُتّکِئُون مُحْضَرُون مُرْسَلُون مُسْتَقِيم مُسْرِفُون مُضِيّا مُظْلِمُون مُعْرِضِين مُقْمَحُون مُنْزِلِين مُهْتَدُون مِثْلَهُم مِثْلُنَا مِثْلِه مِنّا نَارا نَحْن نَخِيل نَخْتِم نَسِي نَسْلَخ نَشَأ نَشَاء نَصْرَهُم نَعْلَم نَفْس نَکْتُب نُحْيِي نُطْعِم نُطْفَة نُعَمّرْه نُغْرِقْهُم نُفِخ نُنَکّسْه هٰذِه وَاحِدَة وَعَد وَيْلَنَا يس يَأْتِيهِم يَأْکُلُون يَحِق يَحْزُنْک يَخِصّمُون يَخْلُق يَدّعُون يَر يَرَوْا يَرْجِعُون يَرْکَبُون يَسْأَلُکُم يَسْبَحُون يَسْتَطِيعُون يَسْتَهْزِءُون يَسْعَى يَشَاء يَشْکُرُون يَعْقِلُون يَعْلَم يَعْلَمُون يَقُول يَقُولُون يَنْبَغِي يَنْسِلُون يَنْظُرُون يَکْسِبُون يُؤْمِنُون يُبْصِرُون يُحْيِي يُحْيِيهَا يُرِدْن يُسِرّون يُعْلِنُون يُنْصَرُون يُنْقَذُون يُنْقِذُون کَالْعُرْجُون کَانَت کَثِيرا کَرِيم کَفَرُوا کَم کُلّهَا کُن کُنّا

لیست آیات ١ ٢ ٣ ٤ ٥ ٦ ٧ ٨ ٩ ١٠ ١١ ١٢ ١٣ ١٤ ١٥ ١٦ ١٧ ١٨ ١٩ ٢٠ ٢١ ٢٢ ٢٣ ٢٤ ٢٥ ٢٦ ٢٧ ٢٨ ٢٩ ٣٠ ٣١ ٣٢ ٣٣ ٣٤ ٣٥ ٣٦ ٣٧ ٣٨ ٣٩ ٤٠ ٤١ ٤٢ ٤٣ ٤٤ ٤٥ ٤٦ ٤٧ ٤٨ ٤٩ ٥٠ ٥١ ٥٢ ٥٣ ٥٤ ٥٥ ٥٦ ٥٧ ٥٨ ٥٩ ٦٠ ٦١ ٦٢ ٦٣ ٦٤ ٦٥ ٦٦ ٦٧ ٦٨ ٦٩ ٧٠ ٧١ ٧٢ ٧٣ ٧٤ ٧٥ ٧٦ ٧٧ ٧٨ ٧٩ ٨٠ ٨١ ٨٢ ٨٣

متن سوره

بِسمِ اللَّهِ الرَّحمٰنِ الرَّحيمِ يس (١)

یس‌.

وَ القُرإنِ الحَكيمِ (٢)

سوگند به قرآن سرشار از (هرگونه) حکمت [:پیوند شایسته‌ی گسسته‌ها].

إِنَّكَ لَمِنَ المُرسَلينَ (٣)

همانا تو همواره از (جمله‌ی) پیامبرانی؛

عَلىٰ صِرٰطٍ مُستَقيمٍ (٤)

بر راهی راست چیره و استواری!

تَنزيلَ العَزيزِ الرَّحيمِ (٥)

(قرآنی را که) فروفرستاده‌ای از جانب (آن) عزیزِ رحمتگر بر ویژگان است‌؛

لِتُنذِرَ قَومًا ما أُنذِرَ إباؤُهُم فَهُم غٰفِلونَ (٦)

تا قومی را هشدار دهی که پدرانشان هشدار داده نشدند. پس آنان (همچنان) در (ژرفای) غفلتند.

لَقَد حَقَّ القَولُ عَلىٰ أَكثَرِهِم فَهُم لا يُؤمِنونَ (٧)

بی‌چون، گفته‌ی (خدا) بی‌گمان به زیان بیشترشان محقّق گردیده است. پس ایشان ایمان نمی‌آورند.

إِنّا جَعَلنا فى أَعنٰقِهِم أَغلٰلًا فَهِىَ إِلَى الأَذقانِ فَهُم مُقمَحونَ (٨)

ما همواره در گردن‌هایشان، (گردن‌گیرها و) غُل‌هایی نهادیم. پس آنها تا چانه‌هایشان است. پس هم‌اینان (با چشم‌های بسته از روی شرمساری) گردن‌هاشان بسته و در بند و زنجیر بلند و راستاست.

وَ جَعَلنا مِن بَينِ أَيديهِم سَدًّا وَ مِن خَلفِهِم سَدًّا فَأَغشَينٰهُم فَهُم لا يُبصِرونَ (٩)

و ما فرا روی آنان بی‌گمان سدّی و پشت (سر)شان سدّی نهادیم. در نتیجه پرده‌ای بر (سراسر وجود)شان فرو گسترده‌ایم. پس اینان (هرگز) نمی‌بینند.

وَ سَواءٌ عَلَيهِم ءَأَنذَرتَهُم أَم لَم تُنذِرهُم لا يُؤمِنونَ (١٠)

و آنان را چه بیم دهی (و) چه بیم ندهی (زیانشان یکسان است): ایمان نخواهند آورد.

إِنَّما تُنذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّكرَ وَ خَشِىَ الرَّحمٰنَ بِالغَيبِ فَبَشِّرهُ بِمَغفِرَةٍ وَ أَجرٍ كَريمٍ (١١)

تو تنها کسی را هشدار می‌دهی که این یادواره را پیروی کرد و در پنهانی از خدای رحمانِ پنهان هراسید. پس او را به پوشش و اجری پرکرامت [:بی‌شمار و پدیدار] نوید ده.

إِنّا نَحنُ نُحىِ المَوتىٰ وَ نَكتُبُ ما قَدَّموا وَ إثٰرَهُم وَ كُلَّ شَيءٍ أَحصَينٰهُ فى إِمامٍ مُبينٍ (١٢)

آری! همین ماییم که همواره مردگان را زنده می‌کنیم و آنچه را از پیش فرستاده‌اند و (نیز) آثارشان را ثبت و ضبط می‌کنیم و هر چیزی را در پیشوا و امامی روشنگر برشمرده‌ایم.

وَ اضرِب لَهُم مَثَلًا أَصحٰبَ القَريَةِ إِذ جاءَهَا المُرسَلونَ (١٣)

و (داستان) مردم مجتمعی را که (آن) رسولان بدانجا آمدند برایشان مَثَلی بزن.

إِذ أَرسَلنا إِلَيهِمُ اثنَينِ فَكَذَّبوهُما فَعَزَّزنا بِثالِثٍ فَقالوا إِنّا إِلَيكُم مُرسَلونَ (١٤)

چون دو تن از ایشان را سوی آنان فرستادیم، پس آن دو را دروغگو پنداشتند. پس با (فرستاده‌ی) سوّمین تأیید(شان) کردیم. پس (رسولان) گفتند: «ما همواره سوی شما فرستاده‌شدگانیم.»

قالوا ما أَنتُم إِلّا بَشَرٌ مِثلُنا وَ ما أَنزَلَ الرَّحمٰنُ مِن شَيءٍ إِن أَنتُم إِلّا تَكذِبونَ (١٥)

(ناباوران آن دیار) گفتند: «شما جز بشری مانند ما نیستید و (خدای) رحمان چیزی نفرستاده و شما جز دروغ نمی‌پردازید.»

قالوا رَبُّنا يَعلَمُ إِنّا إِلَيكُم لَمُرسَلونَ (١٦)

گفتند: «پروردگارمان می‌داند که ما بی‌گمان به‌راستی سویتان فرستاده‌شدگانیم.»

وَ ما عَلَينا إِلَّا البَلٰغُ المُبينُ (١٧)

و بر ما (کاری) جز رسانیدن رسای آشکارگر (پیام ربّانی) نیست.»

قالوا إِنّا تَطَيَّرنا بِكُم لَئِن لَم تَنتَهوا لَنَرجُمَنَّكُم وَ لَيَمَسَّنَّكُم مِنّا عَذابٌ أَليمٌ (١٨)

(گفتند:) «ما همانا شما را به شگون بد گرفته‌ایم. اگر دست برندارید، بی‌امان به سختی سنگ‌بارانتان می‌کنیم و همواره عذاب دردناکی از ما بی‌چون به شما خواهد رسید.»

قالوا طٰئِرُكُم مَعَكُم أَئِن ذُكِّرتُم بَل أَنتُم قَومٌ مُسرِفونَ (١٩)

(رسولان) گفتند: «شومی شما با خودِ شماست. آیا اگر تذکر داده شدید (باز به ما شگون بد می‌زنید؟ نه!) بلکه شما (در انکار حقیقت)، قومی اسرافکارید.»

وَ جاءَ مِن أَقصَا المَدينَةِ رَجُلٌ يَسعىٰ قالَ يٰقَومِ اتَّبِعُوا المُرسَلينَ (٢٠)

و (در این میان) مردی از دورترین جای قریه دوان دوان آمد (و) گفت: «ای قوم من! از (این) فرستادگان پیروی کنید.»

اتَّبِعوا مَن لا يَسـَٔلُكُم أَجرًا وَ هُم مُهتَدونَ (٢١)

«از کسانی پیروی کنید که پاداشی از شما نمی‌خواهند، حال آنکه خود (نیز) راه به‌خوبی یافته‌اند.»

وَ ما لِىَ لا أَعبُدُ الَّذى فَطَرَنى وَ إِلَيهِ تُرجَعونَ (٢٢)

«مرا چیست؛ کسی را نپرستم که به فطرت توحیدی‌ام آفرید و شما تنها سوی او بازگشت می‌یابید؟»

ءَأَتَّخِذُ مِن دونِهِ إلِهَةً إِن يُرِدنِ الرَّحمٰنُ بِضُرٍّ لا تُغنِ عَنّى شَفٰعَتُهُم شَيـًٔا وَ لا يُنقِذونِ (٢٣)

«آیا به جای او خدایانی را برگیرم، که اگر (خدای) رحمان بخواهد به من گزندی برساند، نه شفاعتشان هرگز به حالم سودی می‌بخشد و نه آنان مرا می‌رهانند؟»

إِنّى إِذًا لَفى ضَلٰلٍ مُبينٍ (٢٤)

«همواره در آن هنگام (و هنگامه) بی‌چون (غرق) در گمراهی آشکارگری هستم.»

إِنّى إمَنتُ بِرَبِّكُم فَاسمَعونِ (٢٥)

«به‌راستی من به پروردگارتان ایمان آوردم. پس (اقرار) مرا بشنوید.»

قيلَ ادخُلِ الجَنَّةَ قالَ يٰلَيتَ قَومى يَعلَمونَ (٢٦)

(بدو) گفته شد: «به بهشت درآی.» گفت: «ای کاش گروهم (حقیقت را) می‌‌دانستند،»

بِما غَفَرَ لى رَبّى وَ جَعَلَنى مِنَ المُكرَمينَ (٢٧)

«آنچه را پروردگارم برایم پوشش نهاد و در زمره‌ی گرامیانم قرارم داد.»

وَ ما أَنزَلنا عَلىٰ قَومِهِ مِن بَعدِهِ مِن جُندٍ مِنَ السَّماءِ وَ ما كُنّا مُنزِلينَ (٢٨)

پس از (شهادت) وی، هیچ سپاهی از آسمان بر قومش فرود نیاوردیم و (پیش از این هم) فروفرستنده نبوده‌ایم.

إِن كانَت إِلّا صَيحَةً وٰحِدَةً فَإِذا هُم خٰمِدونَ (٢٩)

تنها یک فریاد (مرگبار) بود و بس؛ ناگهان اینان خاموش‌شدگانند.

يٰحَسرَةً عَلَى العِبادِ ما يَأتيهِم مِن رَسولٍ إِلّا كانوا بِهِ يَستَهزِءونَ (٣٠)

دریغا بر (این) بندگان! هیچ فرستاده‌ای سویشان نمی‌آید مگر آنکه او را مسخره می‌کرده‌اند.

أَلَم يَرَوا كَم أَهلَكنا قَبلَهُم مِنَ القُرونِ أَنَّهُم إِلَيهِم لا يَرجِعونَ (٣١)

آیا و ندیدند چه بسیار نسل‌ها را پیش از آنان هلاک کردیم، که بی‌گمان آنان سوی ایشان باز نمی‌گردند؟

وَ إِن كُلٌّ لَمّا جَميعٌ لَدَينا مُحضَرونَ (٣٢)

و همواره همه‌ی آنان در آن هنگام (و هنگامه) به پیشگاهمان احضار شدگانند.

وَ إيَةٌ لَهُمُ الأَرضُ المَيتَةُ أَحيَينٰها وَ أَخرَجنا مِنها حَبًّا فَمِنهُ يَأكُلونَ (٣٣)

و زمین مرده، نمادی است برای (معاد)شان: آن را زنده گردانیدیم و دانه‌ای از آن برون آوردیم، پس از آن می‌خورند.

وَ جَعَلنا فيها جَنّٰتٍ مِن نَخيلٍ وَ أَعنٰبٍ وَ فَجَّرنا فيها مِنَ العُيونِ (٣٤)

و در آن (زمین) باغ‌هایی از درختان سردرهم خرما و انگورها قرار دادیم و چشمه‌هایی در آن بس روان کردیم؛

لِيَأكُلوا مِن ثَمَرِهِ وَ ما عَمِلَتهُ أَيديهِم أَفَلا يَشكُرونَ (٣٥)

تا از میوه‌ی وبازده آن - و (از) کارکردِ دست‌هایِ خودشان و یا آنچه خود به دست نیاورده‌اند- بخورند. آیا پس (باز هم) سپاس نمی‌گزارند؟

سُبحٰنَ الَّذى خَلَقَ الأَزوٰجَ كُلَّها مِمّا تُنبِتُ الأَرضُ وَ مِن أَنفُسِهِم وَ مِمّا لا يَعلَمونَ (٣٦)

منزه است کسی که از آنچه زمین می‌رویاند و (نیز) از خودهاشان و از آنچه نمی‌دانند، همه را جفت‌ها آفریده است.

وَ إيَةٌ لَهُمُ الَّيلُ نَسلَخُ مِنهُ النَّهارَ فَإِذا هُم مُظلِمونَ (٣٧)

و نشانه‌ای (دیگر) برای آنها (افق) شب است که روز را (مانند پوست) از آن برمی‌کنیم. پس به ناگاه آنان در تاریکی فرو روندگانند.

وَ الشَّمسُ تَجرى لِمُستَقَرٍّ لَها ذٰلِكَ تَقديرُ العَزيزِ العَليمِ (٣٨)

و خورشید برای قرارگاهی (ویژه) روانه است (که) تقدیر [:اندازه‌گیری]ِآن عزیز بس دانا همین است.

وَ القَمَرَ قَدَّرنٰهُ مَنازِلَ حَتّىٰ عادَ كَالعُرجونِ القَديمِ (٣٩)

و ماه را (در) منزلگاه‌هایی به اندازه نهادیم، تا چون شاخکِ خشکِ خوشه‌ی خرما برگشت.

لَا الشَّمسُ يَنبَغى لَها أَن تُدرِكَ القَمَرَ وَ لَا الَّيلُ سابِقُ النَّهارِ وَ كُلٌّ فى فَلَكٍ يَسبَحونَ (٤٠)

نه خورشید را سِزَد که به ماه رسد و نه شب بر روز پیشی‌گیرنده است و هر کدام (از زمین و ماه و خورشید) در گردونه‌ای (فضایی) شناورند.

وَ إيَةٌ لَهُم أَنّا حَمَلنا ذُرِّيَّتَهُم فِى الفُلكِ المَشحونِ (٤١)

و نشانه‌ای (دیگر) برایشان اینکه ما آنان را به‌درستی به حالت ذریه در کشتیِ انباشته (در صلب‌های پدران و سینه‌های مادران) سوار کردیم.

وَ خَلَقنا لَهُم مِن مِثلِهِ ما يَركَبونَ (٤٢)

و (نیز) از مانند آن برایشان - آنچه بر آن سواری گیرند - آفریدیم.

وَ إِن نَشَأ نُغرِقهُم فَلا صَريخَ لَهُم وَ لا هُم يُنقَذونَ (٤٣)

و اگر بخواهیم غرقشان می‌کنیم، پس هیچ فریادرسی برایشان نیست و نه اینان نجات می‌یابند.

إِلّا رَحمَةً مِنّا وَ مَتٰعًا إِلىٰ حينٍ (٤٤)

مگر (اینکه) تا چندی رحمتی و برخورداری‌ای از ما (برگیرند).

وَ إِذا قيلَ لَهُمُ اتَّقوا ما بَينَ أَيديكُم وَ ما خَلفَكُم لَعَلَّكُم تُرحَمونَ (٤٥)

و هنگامی (که) به ایشان گفته شود: «آنچه را در پیش رو و پشت سر دارید (هراس و) پاس دارید، شاید مورد رحمت قرار گیرید» (نمی‌شنوند).

وَ ما تَأتيهِم مِن إيَةٍ مِن إيٰتِ رَبِّهِم إِلّا كانوا عَنها مُعرِضينَ (٤٦)

و هیچ نشانه‌ای از نشانه‌های پروردگارشان ایشان را نمی‌آید، جز اینکه از آن رویگردان بوده‌اند.

وَ إِذا قيلَ لَهُم أَنفِقوا مِمّا رَزَقَكُمُ اللَّهُ قالَ الَّذينَ كَفَروا لِلَّذينَ إمَنوا أَنُطعِمُ مَن لَو يَشاءُ اللَّهُ أَطعَمَهُ إِن أَنتُم إِلّا فى ضَلٰلٍ مُبينٍ (٤٧)

و چون به آنان گفته شود: «از آنچه خدا روزیتان داده انفاق کنید»، کسانی که کافر شدند، برای آنان که ایمان آوردند، گویند: «آیا کسی را بخورانیم که اگر خدا می‌خواست (خودش) وی را می‌خورانید؟ شما جز در گمراهی آشکارگری (بیش) نیستید.»

وَ يَقولونَ مَتىٰ هٰذَا الوَعدُ إِن كُنتُم صٰدِقينَ (٤٨)

و می‌گویند: «اگر (از) راستان بوده‌اید، پس این وعده کی خواهد بود؟»

ما يَنظُرونَ إِلّا صَيحَةً وٰحِدَةً تَأخُذُهُم وَ هُم يَخِصِّمونَ (٤٩)

جز یک فریاد (مرگبار) را نظر و انتظار ندارند، (تا) هنگامی که سرگرم جدالند درگیردشان.

فَلا يَستَطيعونَ تَوصِيَةً وَ لا إِلىٰ أَهلِهِم يَرجِعونَ (٥٠)

پس (آن‌گاه) نه می‌توانند سفارشی کنند و نه سوی کسان خود برگردند.

وَ نُفِخَ فِى الصّورِ فَإِذا هُم مِنَ الأَجداثِ إِلىٰ رَبِّهِم يَنسِلونَ (٥١)

و در صور [:بوق جان‌افزا] دمیده شد، پس به ناگاه از گورها(شان) شتابان سویِ پروردگارشان جدا شوند.

قالوا يٰوَيلَنا مَن بَعَثَنا مِن مَرقَدِنا هٰذا ما وَعَدَ الرَّحمٰنُ وَ صَدَقَ المُرسَلونَ (٥٢)

گفتند: «ای وای بر ما! چه کسی ما را از خوابگاهمان برانگیخت‌؟» (به آنان گویند:) «این است همان وعده‌ی رحمان، و پیامبران راست گفتند.»

إِن كانَت إِلّا صَيحَةً وٰحِدَةً فَإِذا هُم جَميعٌ لَدَينا مُحضَرونَ (٥٣)

(این) بجز یک فریادی (جانخواه) نبود، پس ناگهان همگان در پیشگاه‌مان حاضرشدگانند.

فَاليَومَ لا تُظلَمُ نَفسٌ شَيـًٔا وَ لا تُجزَونَ إِلّا ما كُنتُم تَعمَلونَ (٥٤)

پس امروز بر هیچ کسی هیچ ستمی نمی‌رود و جز آنچه می‌کرده‌اید پاداشی نخواهید یافت.

إِنَّ أَصحٰبَ الجَنَّةِ اليَومَ فى شُغُلٍ فٰكِهونَ (٥٥)

همانا امروز، بهشتیان کار و باری خوش در پیش دارند.

هُم وَ أَزوٰجُهُم فى ظِلٰلٍ عَلَى الأَرائِكِ مُتَّكِـٔونَ (٥٦)

آنان با همگنانشان در (زیر) سایه‌هایی بر تخت‌ها تکیه‌کنندگانند.

لَهُم فيها فٰكِهَةٌ وَ لَهُم ما يَدَّعونَ (٥٧)

در آنجا برای آنان میوه‌ای است و در آنجا هر چه بخواهند هست.

سَلٰمٌ قَولًا مِن رَبٍّ رَحيمٍ (٥٨)

از جانب پروردگاری رحمان سخنی سلامت‌وار برایشان است.

وَ امتٰزُوا اليَومَ أَيُّهَا المُجرِمونَ (٥٩)

و ای گناهکاران! امروز (از بی‌گناهان) جدا و نمایان شوید.

أَلَم أَعهَد إِلَيكُم يٰبَنى إدَمَ أَن لا تَعبُدُوا الشَّيطٰنَ إِنَّهُ لَكُم عَدُوٌّ مُبينٌ (٦٠)

ای فرزندان آدم! مگر با شما عهد (فطری، عقلانی و وحیانی) نکردم که شیطان را نپرستید (که) بی‌گمان وی دشمنی آشکارگر برای شماست‌؟

وَ أَنِ اعبُدونى هٰذا صِرٰطٌ مُستَقيمٌ (٦١)

و اینکه مرا بپرستید (که) این راهی است بس راست!

وَ لَقَد أَضَلَّ مِنكُم جِبِلًّا كَثيرًا أَفَلَم تَكونوا تَعقِلونَ (٦٢)

و (شیطان) بی‌چون گروهی سخت و انبوه از میان شما را بی‌گمان گمراه کرد. آیا عقل‌های خود(تان) را نمی‌توانستید به کار برگیرید؟

هٰذِهِ جَهَنَّمُ الَّتى كُنتُم توعَدونَ (٦٣)

این است جهنّمی که به شما وعده داده می‌شده است!

اصلَوهَا اليَومَ بِما كُنتُم تَكفُرونَ (٦٤)

به (جرم) آنکه کفر می‌ورزیدید، اکنون آن را بیفروزید!

اليَومَ نَختِمُ عَلىٰ أَفوٰهِهِم وَ تُكَلِّمُنا أَيديهِم وَ تَشهَدُ أَرجُلُهُم بِما كانوا يَكسِبونَ (٦٥)

امروز بر دهان‌هایشان مُهر می‌نهیم، درحالی که دست‌هایشان با ما سخن می‌گویند و پاهایشان بدانچه فراهم می‌ساخته‌اند گواهی می‌دهند.

وَ لَو نَشاءُ لَطَمَسنا عَلىٰ أَعيُنِهِم فَاستَبَقُوا الصِّرٰطَ فَأَنّىٰ يُبصِرونَ (٦٦)

و اگر بخواهیم، همانا بر (چشم‌ها)شان مُهر (نابینایی) می‌زنیم. پس در آن راه راست (بهشت) بر هم پیشی جویند؛ پس (راه راست را) کی و کجا می‌توانند ببینند؟

وَ لَو نَشاءُ لَمَسَخنٰهُم عَلىٰ مَكانَتِهِم فَمَا استَطٰعوا مُضِيًّا وَ لا يَرجِعونَ (٦٧)

و اگر بخواهیم، ایشان را بی‌گمان در عین توان و موقعیتشان مسخ می‌کنیم (به گونه‌ای) که نه بتوانند بروند و نه بر‌گردند.

وَ مَن نُعَمِّرهُ نُنَكِّسهُ فِى الخَلقِ أَفَلا يَعقِلونَ (٦٨)

و هر که را عمر دراز دهیم، او را در آفرینش فروکاسته (و نگونسار) گردانیم. آیا پس خردورزی نمی‌کنید؟

وَ ما عَلَّمنٰهُ الشِّعرَ وَ ما يَنبَغى لَهُ إِن هُوَ إِلّا ذِكرٌ وَ قُرإنٌ مُبينٌ (٦٩)

و (ما) به او شعر نیاموختیم و شایسته‌ی او (هم) نیست. این (پیامبر، خود) جز یادواره و قرآنی روشنگر نیست.

لِيُنذِرَ مَن كانَ حَيًّا وَ يَحِقَّ القَولُ عَلَى الكٰفِرينَ (٧٠)

تا هر که را (از نظر فطری، عقلانی و دانایی) زنده بوده است هشدار دهد و گفته(‌ی خدا) بر (علیه) کافران محقّق گردد.

أَوَلَم يَرَوا أَنّا خَلَقنا لَهُم مِمّا عَمِلَت أَيدينا أَنعٰمًا فَهُم لَها مٰلِكونَ (٧١)

آیا و ندیدند که ما به دستاوردهای خویش برای ایشان نعمت‌هایی حیوانی آفریدیم؛ پس آنان مالک آنهایند؟

وَ ذَلَّلنٰها لَهُم فَمِنها رَكوبُهُم وَ مِنها يَأكُلونَ (٧٢)

و آنها را برایشان رام گردانیدیم، پس از آنها سواری می‌گیرند و از همان‌ها می‌خورند.

وَ لَهُم فيها مَنٰفِعُ وَ مَشارِبُ أَفَلا يَشكُرونَ (٧٣)

و برایشان در آن‌ها سودها و نوشیدنی‌هاست. پس آیا سپاس نمی‌گزارند؟

وَ اتَّخَذوا مِن دونِ اللَّهِ إلِهَةً لَعَلَّهُم يُنصَرونَ (٧٤)

و غیر از خدا(یِ یگانه) خدایانی (به پرستش) برگرفتند، تا شاید (به وسیله‌ی آنان) یاری شوند.

لا يَستَطيعونَ نَصرَهُم وَ هُم لَهُم جُندٌ مُحضَرونَ (٧٥)

(ولی آن بتان) نمی‌توانند آنان را یاری کنند، حال آنکه اینان (چون) سپاهی برایشان (در نگهبانیشان) احضارشدگانند.

فَلا يَحزُنكَ قَولُهُم إِنّا نَعلَمُ ما يُسِرّونَ وَ ما يُعلِنونَ (٧٦)

پس، گفتار آنان تو را غمگین نگرداند (زیرا) ما آنچه را پنهان می‌دارند و آنچه را آشکار می‌کنند، می‌دانیم.

أَوَلَم يَرَ الإِنسٰنُ أَنّا خَلَقنٰهُ مِن نُطفَةٍ فَإِذا هُوَ خَصيمٌ مُبينٌ (٧٧)

آیا و مگر آدمی ندیده است که ما او را به‌راستی از نطفه‌ای آفریدیم. پس به ناگاه وی ستیزه‌گری آشکارگر است.

وَ ضَرَبَ لَنا مَثَلًا وَ نَسِىَ خَلقَهُ قالَ مَن يُحىِ العِظٰمَ وَ هِىَ رَميمٌ (٧٨)

و برای ما مَثَلی زد- حال آنکه آفرینش خود را فراموش کرد. - گفت: «چه کسی این استخوان‌ها را در حالی‌که (پوسیده و) خاکستر شده‌اند زنده می‌کند؟»

قُل يُحييهَا الَّذى أَنشَأَها أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ هُوَ بِكُلِّ خَلقٍ عَليمٌ (٧٩)

بگو: « همان کس که نخستین بار آنها را - بدون سابقه‌- پدید آورد، آنها را زنده می‌کند و اوست که به هر (گونه) آفرینشی بسی داناست.»

الَّذى جَعَلَ لَكُم مِنَ الشَّجَرِ الأَخضَرِ نارًا فَإِذا أَنتُم مِنهُ توقِدونَ (٨٠)

کسی که برایتان از درخت سبزفام اخگری نهاد، که از آن ناگهان (آتشی‌) می‌افروزید.

أَوَلَيسَ الَّذى خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَ الأَرضَ بِقٰدِرٍ عَلىٰ أَن يَخلُقَ مِثلَهُم بَلىٰ وَ هُوَ الخَلّٰقُ العَليمُ (٨١)

آیا و کسی که آسمان‌ها و زمین را آفریده توانا نیست که (باز) مانند آنها را بیافریند؟ آری، اوست بسیار آفریننده‌ی بس دانا.

إِنَّما أَمرُهُ إِذا أَرادَ شَيـًٔا أَن يَقولَ لَهُ كُن فَيَكونُ (٨٢)

هنگامی که چیزی را اراده فرماید، کارش این بس که می‌گوید: «شو‌»، پس (بی‌درنگ) می‌شود.

فَسُبحٰنَ الَّذى بِيَدِهِ مَلَكوتُ كُلِّ شَيءٍ وَ إِلَيهِ تُرجَعونَ (٨٣)

پس منزه است آن کسی که ملکوت (و واقعیت کلی) هر چیزی در دست (علم وقدرت و رحمت) اوست. و تنها سوی او بازگردانیده می‌شوید.

محتوای سوره

• تفسیر آیات