النور ١٥

إِذْ تَلَقَّوْنَهُ‌ بِأَلْسِنَتِکُمْ‌ وَ تَقُولُونَ‌ بِأَفْوَاهِکُمْ‌ مَا لَيْسَ‌ لَکُمْ‌ بِهِ‌ عِلْمٌ‌ وَ تَحْسَبُونَهُ‌ هَيِّناً وَ هُوَ عِنْدَ اللَّهِ‌ عَظِيمٌ‌

ترجمه

به خاطر بیاورید زمانی را که این شایعه را از زبان یکدیگر می‌گرفتید، و با دهان خود سخنی می‌گفتید که به آن یقین نداشتید؛ و آن را کوچک می‌پنداشتید در حالی که نزد خدا بزرگ است!

|آن‌گاه كه آن [بهتان‌] را از زبان يكديگر مى‌گرفتيد و خبرى را كه بدان علم نداشتيد، دهان به دهان مى‌گفتيد و مى‌پنداشتيد كه كارى كوچك و ساده است، در حالى كه آن [امر] نزد خدا بسى بزرگ بود

آنگاه كه آن [بهتان‌] را از زبان يكديگر مى‌گرفتيد و با زبانهاى خود چيزى را كه بدان علم نداشتيد، مى‌گفتيد و مى‌پنداشتيد كه كارى سهل و ساده است با اينكه آن [امر] نزد خدا بس بزرگ بود.

زیرا شما آن سخنان را از زبان یکدیگر تلقّی کرده و حرفی بر زبان می‌گفتید که علم به آن نداشتید و این کار را سهل و کوچک می‌پنداشتید در صورتی که نزد خدا (گناهی) بسیار بزرگ بود.

چون [که آن تهمت بزرگ را] زبان به زبان از یکدیگر می گرفتید و با دهان هایتان چیزی می گفتید که هیچ معرفت و شناختی به آن نداشتید و آن را [عملی] ناچیز و سبک می پنداشتید و در حالی که نزد خدا بزرگ بود.

آنگاه كه آن سخن را از دهان يكديگر مى‌گرفتيد و چيزى بر زبان مى‌رانديد كه در باره آن هيچ نمى‌دانستيد و مى‌پنداشتيد كه كارى خرد است، و حال آنكه در نزد خدا كارى بزرگ بود.

آنگاه که از زبان همدیگر فرا می‌گرفتیدش و دهان به دهان چیزی را که به آن علم نداشتید، می‌گفتید و آن را آسان [و ساده‌] می‌پنداشتید، حال آنکه آن نزد خداوند سترگ است‌

آنگاه كه آن را به زبانهاتان فرا مى‌گرفتيد- زبان به زبان و بدون تحقيق در ميانتان مى‌گشت- و چيزى را با دهانهاتان مى‌گفتيد كه شما را هيچ دانشى بدان نبود، و آن را [سخنى كوچك و] آسان مى‌پنداشتيد و حال آنكه در نزد خداوند بزرگ است.

(عذاب گریبانگیرتان می‌شد) در آن زمانی که به استقبال این شایعه می‌رفتید و آن را از زبان یکدیگر می‌قاپیدید، و با دهان چیزی پخش می‌کردید که علم و اطّلاعی از آن نداشتید، و گمان می‌بردید این، مسأله‌ی ساده و کوچکی است، در حالی که در پیش خدا بزرگ بوده (و مجازات سختی به دنبال دارد).

چون آن (بهتان) را با زبان‌هاتان بس می‌پذیرید و با دهان‌هاتان چیزی را که برایتان به آن علمی نیست، می‌گویید و گمان می‌کنید که آن (کاری) سهل و ساده است، حال اینکه آن (بهتان) نزد خدا بس بزرگ است.

هنگامی که فرامی‌گرفتیدش به زبانهای خود و می‌گفتید با دهانهای خویش آنچه نبودتان بدان علمی و می‌پنداشتیدش آسان حالی که آن است نزد خدا بزرگ‌

النور ١٤	آیه ١٥	النور ١٦
سوره : سوره النور نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«إذْ»: ظرف (لَمَسَّکُمْ) است. «تَلَقَّوْنَهُ»: آن را دریافت می‌کردید و پذیره‌اش می‌رفتید. تائی از اوّل فعل حذف شده است. «تَلَقَّوْنَهُ بِأَلْسِنَتِکُمْ»: با زبانتان به پخش شایعه و روایت آن برای مردم می‌پرداختید. «هَیِّناً»: ساده و ناچیز. یعنی انتظار عذاب و مجازات در برابر آن را نداشتید، و یا عذاب و عقاب آن را کم و ناچیز می‌دانستید. یعنی: در پذیرش شایعه مطالبه دلیل نمی‌کردید، و در پخش شایعه تکیه بر دلیل نداشتید، و آن را سرسری می‌گرفتید.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

قَالَ‌ يَا نُوحُ‌ إِنَّهُ‌ لَيْسَ‌... (۴)

تفسیر

• آيات ۱۱ - ۲۶، سوره نور
• بيان آيات مربوط به داستان افك
• شناخته و رسوا شدن عناصر فاسد، براى مجتمع صالح و اسلامى خير است (لا تحسبو هشرّا لكم ...)
• توبيخ كسانى كه وقتى اتهام دروغ (افك ) را شنيدند آن را رد و تكذيب نكردند و بدون تحقيق و علم آن را شايع ساختند.
• اگر فضل و رحمت خدا بر شما نبود هيچ يك از شما هرگز پاك و تزكيه نمى شد
• كسانى كه زنان مؤ منه محصنه را متهم به زنا مى كنند در دنيا و آخرت لعنت شده و عذابى عظيم دارند.
• معناى اينكه در آخرت مى دانند كه خدا حق مبين است
• روايتى مفصل از ((الدر المنثور)) درباره نزول آيات مربوط افك درباره عائشه
• موارد اشكال در اين روايت و روايات ديگرى كه از طرق عامه در اين باره نازل شده است .
• رواياتى از طرق شيعه كه بنابر آنها داستان افك درباه ماريه قبطيه ، و تهمت زننده عائشه بوده .
• اشكالاتى كه بر اين روايت نيز وارد است
• روايات ديگرى در ذيل آيات مربوط به افك ، قذف و آيه : ((الزانى لا يتكح ...))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - مسلمانان عصر بعثت، پذیراى شایعه هاى نارواى بدخواهان علیه خاندان پیامبر(ص) و منتشر کننده آنها، بدون توجه به پیامدهاى ناروا و درستى و نادرستى آنها (إذ تلقّونه بألسنتکم و تقولون بأفواهکم ما لیس لکم به علم)

۲ - ماجراى «افک»، على رغم این که مستقیماً هتک حریم پیامبر(ص) محسوب مى شد، مردم آن را ساده انگاشته و خوش باورانه به دامن زدن و گسترش آن پرداختند. (إذ تلقّونه بألسنتکم و تقولون بأفواهکم ما لیس به علم و تحسبونه هیّنًا)

۳ - ماجراى «افک»، شایعه فراگیر و زبانزد عموم مردم شده بود. (إذ تلقّونه بألسنتکم و تقولون بأفواهکم)

۴ - تأثیرپذیرى مسلمانان عصر بعثت در برابر شایعه ها (إذ تلقّونه بألسنتکم و تقولون بأفواهکم ما لیس لکم به علم)

۵ - هتک حرمت پیامبر(ص) و افترا به حریم آن حضرت، گناهى بزرگ در پیشگاه خداوند و در پى دارنده فرجامى ناگوار (إذ تلقّونه بألسنتکم ... و تحسبونه هیّنًا و هو عند اللّه عظیم)

۶ - حفظ حرمت پیامبر(ص) و حریم آن حضرت، وظیفه اى الهى بر عهده یکایک مسلمانان (إذ تلقّونه بألسنتکم ... و تحسبونه هیّنًا و هو عند اللّه عظیم)

۷ - شکستن حرمت و آبروى اهل ایمان، امرى خطیر و گناهى بزرگ در پیشگاه خداوند (إذ تلقّونه بألسنتکم و تقولون بأفواهکم ما لیس لکم به علم و تحسبونه هیّنًا و هو عند اللّه عظیم)

۸ - پذیرش و انتشار شایعه هاى ناروا علیه مؤمنان و جامعه اسلامى، بدون توجه به درستى و نادرستى و پیامدهاى آنها، امرى خطیر و گناهى بزرگ در پیشگاه خداوند (إذ تلقّونه بألسنتکم و تقولون ... تحسبونه هیّنًا و هو عند اللّه عظیم)

موضوعات مرتبط

• آبروریزى: گناه آبروریزى ۷
• اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱، ۲
• افترا: آثار افترا به محمد(ص) ۵; گناه افترا به محمد(ص) ۵
• شایعه: در صدراسلام ۴
• شایعه پراکنى: گناه شایعه پراکنى ۸
• قصه افک: شیوع قصه افک ۲، ۳
• گناهان کبیره ۵، ۷، ۸:
• مؤمنان : اهمیت آبروى مؤمنان ۷; شایعه علیه مؤمنان ۸; گناه هتک آبروى مؤمنان ۷
• محمد(ص): آثار هتک آبروى محمد(ص) ۵; حفظ آبروى محمد(ص) ۶; شایعه علیه محمد(ص) ۱; فرجام مفتریان به محمد(ص) ۵; گناه هتک آبروى محمد(ص) ۵; هتک آبروى محمد(ص) ۲
• مسلمانان: تأثیرپذیرى مسلمانان صدراسلام ۴; خوش باورى مسلمانان صدراسلام ۲; شایعه مسلمانان صدراسلام ۱; مسؤولیت مسلمانان ۶