النساء ٧٣

وَ لَئِنْ‌ أَصَابَکُمْ‌ فَضْلٌ‌ مِنَ‌ اللَّهِ‌ لَيَقُولَنَ‌ کَأَنْ‌ لَمْ‌ تَکُنْ‌ بَيْنَکُمْ‌ وَ بَيْنَهُ‌ مَوَدَّةٌ يَا لَيْتَنِي‌ کُنْتُ‌ مَعَهُمْ‌ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِيماً

ترجمه

و اگر غنیمتی از جانب خدا به شما برسد، درست مثل اینکه هرگز میان شما و آنها دوستی و موّدتی نبوده، می‌گویند: «ای کاش ما هم با آنها بودیم، و به رستگاری (و پیروزی) ِ بزرگی می‌رسیدیم!»

و اگر شما را خير [و پيروزى‌] از خدا برسد حتما گويد: كاش من با آنها مى‌بودم و به نواى بزرگى مى‌رسيدم! گويى كه ميان شما و او هيچ دوستى و آشنايى نبوده است

و اگر غنيمتى از خدا به شما برسد -چنانكه گويى ميان شما و ميان او [رابطه‌] دوستى نبوده- خواهد گفت: «كاش من با آنان بودم و به نواى بزرگى مى‌رسيدم.»

و اگر فضل خدا شامل حال شما گردد آن‌چنان که گویی میان شما و آنان ابداً دوستی نبوده (با تأسف) گویند: ای کاش ما نیز با آنان به جهاد رفته بودیم تا (از غنیمت) نصیب فراوان می‌بردیم.

و اگر بخشش و فضلی از سوی خدا به شما رسد چنان که گویی میان شما و او هرگز دوستی و مودّتی نبوده، [و از جنگ شما با دشمن آگاهی نداشته، و برای اینکه از پیروزی و غنیمت سهمی نبرده، آه سردی می کشد و] می گوید: ای کاش من هم با آنان بودم، پس به کامیابی بزرگی دست می یافتم.

و چون مالى از جانب خدا نصيبتان شود -چنان كه گويى ميانتان هيچ گونه مودتى نبوده است- گويد: اى كاش من نيز با آنها مى‌بودم و به كاميابيى بزرگ دست مى‌يافتم.

و چون به شما خیر و خوبیی از خداوند برسد، در حالی که گویی بین شما و او هیچ‌گونه دوستی نیست می‌گوید ای کاش من همراه ایشان بودم تا به سعادت بزرگی نایل می‌شدم‌

و اگر از خداى به شما فزونى و بخششى- نعمتى- رسد هر آينه گويد:- چنانكه گويى ميان شما و او هيچ دوستى و آشنايى نبوده- اى كاش با آنان مى‌بودم تا به كاميابى بزرگ دست‌مى‌يافتم.

و اگر رحمت خدا دربرتان گرفت (و پیروزی و غنیمتی به شما دست داد) درست مثل این که هرگز میان شما و ایشان مودّت و دوستی نبوده، می‌گویند: ای کاش! ما هم با آنان می‌بودیم و (از این پیروزی و دستاورد فراوانِ غنیمت) بسی بهره می‌بردیم.

و اگر به‌راستی فضیلتی [:غنیمت یا غلبه‌ای] از خدا به شما در رسد – چنان که گویی میان شما و میان او دوستی نبوده - همانا بی‌گمان خواهند گفت: «کاش من با آنان بودم و بی هیچ زیانی به نوای بزرگی می‌رسیدم!»

و اگر فضلی از خدا به شما رسد بگوید چنان که تو گوئی هرگز بین تو و او دوستی نبوده کاش با شما بودم تا بهره‌مند می‌شدم به بهره‌ای بزرگ‌

النساء ٧٢	آیه ٧٣	النساء ٧٤
سوره : سوره النساء نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یَا لَیْتَنی کُنتُ مَعَهُمْ»: ای کاش با آنان می‌بودیم! البتّه آرزوی بودنشان به خاطر عزّت اسلام نبود، بلکه برای طلب مال دنیا بود.

تفسیر

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- غنیمت و پیروزى در جهاد، فضل الهى است. (خذوا حذرکم فانفروا ... و لئن اصابکم فضل من اللّه) مصداق مورد نظر از «فضل» در این آیه، غنیمت و پیروزى است.

۲- متخلفان از جهاد، داراى برخوردى دوگانه در برابر شکست و پیروزى مجاهدان (فان اصابتکم مصیبة قال قد انعم اللّه علىّ ... و لئن اصابکم فضل من اللّه لیقولنّ ... یا لیتنى کنت معهم)

۳- آرزوى همراهى با مجاهدان پس از مشاهده پیروزى، و خوشحالى از ترک جهاد پس از شکست، روحیه و منشى ناشایست (فان اصابتکم مصیبة ... و لئن اصابکم فضل من اللّه ... یا لیتنى کنت معهم)

۴- دنیامدارى، عاملى براى تخلّف از جهاد و دوگانگى در برخورد، به هنگام شکست و پیروزى (قد انعم اللّه علىّ اذ لم اکن معهم شهیدا ... یا لیتنى کنت معهم معهم فافوز) جمله «یا لیتنى ... » و «قد انعم اللّه ... »، بیانگر این معناست که به چنگ آوردن متاع دنیا و یا از دست دادن آن، تعیین کننده خط مشى سست عنصران متخلف از جهاد است.

۵- خداوند، منشأ پیروزى مجاهدان، و مقام او پیراسته از تحمیل شکست بر ایشان (فان اصابتکم مصیبة ... و لئن اصابکم فضل من اللّه)

۶- متخلفان از جهاد، پس از پیروزى به گونه اى سخن مى گویند که گویا هیچ ارتباطى با مجاهدان نداشته و اطلاعى از درگیریها و جهاد نداشته اند. (و انّ منکم لمن لیبطّئنّ ... و لئن اصابکم فضل من اللّه لیقولنّ کان لم تکن بینکم وبینه مودّة)

۷- مؤمنان وظیفه دار ایجاد ارتباط دوستانه با یکدیگر (کان لم تکن بینکم وبینه مودّة)

۸- متخلفان از جهاد، مردمانى خودمحور و بى عاطفه در برخورد با مجاهدان و حوادث روى داده بر آنان (فان اصابتکم مصیبة قال قد انعم اللّه علىّ ... و لئن اصابکم فضل من اللّه لیقولنّ کان لم تکن بینکم وبینه مودّة یا لیتنى ... فافوز)

۹- متخلفان از جهاد، بیگانه با جامعه ایمانى و پیوندهاى مودّت آمیز آن (و انّ منکم لمن لیبطّئنّ ... کان لم تکن بینکم وبینه مودّة)

۱۰- حسرت و تأسف متخلفان از جهاد بر محرومیتشان از غنایم جنگى (و لئن اصابکم فضل من اللّه لیقولنّ ... یا لیتنى کنت معهم فافوز فوزاً عظیماً)

۱۱- مسلمانان دنیاطلب، به چنگ آوردن غنیمت در سایه پیروزى ظاهرى را فوز عظیم (رستگارى بزرگ) مى شمرند. (و لئن اصابکم فضل من اللّه لیقولنّ ... فافوز فوزاً عظیماً)

موضوعات مرتبط

• آرزو: ى ناپسند ۳
• پیروزى: منشأ پیروزى ۵
• جنگ: غنیمت جنگ ۱، ۱۱ ; محرومیت از غنیمت جنگ ۱۰
• جهاد: پیروزى در جهاد ۱ ; عوامل تخلّف از جهاد ۴ ; تکبّر متخلفان از جهاد ۸ ; حسرت متخلّفان از جهاد ۱۰ ; متخلفان از جهاد ۹ ; محرومیت متخلفان از جهاد ۱۰ ; نفاق متخلفان از جهاد ۲، ۶
• خدا: فضل خدا ۱
• دنیاطلبى: آثار دنیاطلبى ۴
• روابط اجتماعى:۷
• متخلّفان: تکبّر متخلّفان ۸ ; حسرت متخلّفان ۹، ۱۰ ; محرومیت متخلّفان ۱۰ ; نفاق متخلّفان ۲، ۶
• مجاهدان: پیروزى مجاهدان ۲، ۵ ; شکست مجاهدان ۲ ; مجاهدان و متخلّفان ۶ ; همنشینى با مجاهدان ۳
• مسلمانان: و دنیاطلبى ۱۱
• مؤمنان: رابطه با مؤمنان ۷ ; مسؤولیت مؤمنان ۷
• نظام اجتماعى:۷
• نفاق: عوامل نفاق ۴