المؤمنون ٦١
ترجمه
| المؤمنون ٦٠ | آیه ٦١ | المؤمنون ٦٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یُسَارِعُونَ»: بر همدیگر سرعت و سبقت می‌گیرند. «وَ هُمْ لَهَا سَابِقُونَ»: از دیگران زودتر حسنات و خیرات انجام می‌دهند و جلوتر بدان می‌رسند. بلی! مسابقه مؤمنان در انجام خوبیها و نیکیها است و مسابقه بی‌دینان در انجام بدیها و زشتیها.
تفسیر
- آيات ۵۵ - ۷۷، سوره مؤ منون
- تاءخير در عذاب كافران و بهره مند ساختن آنان به مال و فرزندان براى املاء و استدراج آنان است نه براى خيرخواهى .
- شرح صفات مؤ منين
- ((خيرات )) در جمله : ((اولئك يسارعون فى الخيرات ...))اعمال صالحه ناشى از اعتقاد حق است .
- بيان اينكه در دين خدا تكليف حرجى نه در اعتقاد و نه درعمل وجود ندارد (لا يكلف الله نفسا الا وسعها)
- فايده وجود نامه اعمال و جواب به شبهه اى كه فخر رازى در اين باره ذكر كرده است .
- اعمال بد مانع از انجام اعمال صالحه است .
- رد عذرهايى كه مشركين براى قبول رسالت پيامبر صلى اللّه عليه و آله آوردند.
- معنائى كه آيه (ولو اتبع الحق اهدائهم لفسدت السموات و الارض ) بيانگر آن است .
- وجه اينكه از قرآن كريم به ((ذكر)) تعبير شده است .
- اشاره به اينكه حق صراط مستقيم است و كافران گريزان از حق ، منحرف از صراط مستقيم هستند.
- بحث روايتى (رواياتى درباره مراد از ((قلوبهم وجلة )) و معناى استكانت و تضرع و...)
نکات آیه
۱ - ترس از خدا و قیامت، بر انگیزاننده انسان ها به انجام کارهاى نیک (إنّ الذین هم من خشیة ربّهم مشفقون ... أُولئک یسرعون فى الخیرت) «أُولئک» اشاره به موحدانى است که وصفشان در آیات پیش بیان شد. «مسارعة» (مصدر «یسارعون») به معناى شتاب کردن است.
۲ - شتاب ورزى در انجام کارهاى نیک نشانه مؤمنان راستین (أُولئک یسرعون فى الخیرت)
۳ - انجام کارهاى خیر، سیره همیشگى مؤمنان راستین است، نه امرى مقطعى و موقت. (أُولئک یسرعون فى الخیرت) از به کارگیرى فعل مضارع (یسارعون) - که بیانگر استمرار است - برداشت فوق استفاده مى شود.
۴ - موحدانِ بیمناک از پروردگار و روز قیامت، پیشتاز در انجام کارهاى نیک (و هم لها سبقون) «لها» متعلق به «سابقون» است که مفعول آن محذوف مى باشد. پس تقدیر آن چنین مى شود: «و هم سابقون غیرهم لها». «سبق» به معناى پیشى گرفتن است.
۵ - شتاب در انجام کارهاى نیک و پیشتازى در میدان ارزش ها، خصلت هایى ارجمند و مورد توصیه و ستایش خداوند (أُولئک یسرعون فى الخیرت و هم لها سبقون)
۶ - خدا ترسى و بیمناک بودن از روز رستاخیز، برانگیزاننده انسان به پیشتازى در انجام کارهاى نیک (و هم لها سبقون)
موضوعات مرتبط
- انگیزش: عوامل انگیزش ۱، ۶
- ترس: آثار ترس از خدا ۱، ۶; آثار ترس از قیامت ۱، ۶; ترس از قیامت ۴
- خدا: توصیه هاى خدا ۵
- عمل: پیشگامان در عمل خیر ۴; پیشگامى در عمل خیر ۲، ۵; زمینه عمل خیر ۱، ۶
- مؤمنان: سیره مؤمنان ۳; عمل خیر مؤمنان ۳; نشانه هاى مؤمنان ۲
- موحدان: پیشگامى موحدان ۴; خداترسى موحدان ۴
