المؤمنون ٢٤
ترجمه
| المؤمنون ٢٣ | آیه ٢٤ | المؤمنون ٢٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«الْمَلَؤُاْ»: اشراف. بزرگان (نگا: بقره / اعراف / ).
تفسیر
- آيات ۲۳ - ۵۴، سوره مؤ منون
- اشاره به عقيده بت پرستان درباره عبادت آلهه و معناى خطاب نوح عليه السلام به قوم خود: ((اعبدوا الله ...))
- افترائات و احتجاجات قوم نوح عليه السّلام در مقام انكار رسالت آنحضرت .
- و دورى گزيدن از قوم خود كه بعد از انكار و تكذيبشان محكوم به عذاب شده بودند
- اشراف و بزرگان قوم نوح عامه مردم را عليه پيامبراشان مى شورانند.
- نزول عذاب الهى و آغاز آن با صيحه اى آسمانى
- يادآورى سنت الهى : هدايت امم با ارسال رسل ، تكذيب امتها آنان را و عذاب الهى و...
- اشاره اى به رسالت موسى و هارون
- خطابى از خداوند به عموم پيامبران
- بحث روايتى (روايتى در ذيل برخى آيات گذشته )
نکات آیه
۱ - قوم نوح، متشکل از مردم عادى و گروه اشراف (فقال الملؤا الذین کفروا من قومه ما هذا إلاّ بشر مثلکم) «ملأ»، به رؤسا و اشراف گفته مى شود. «الذین کفروا» وصف توضیحى است نه احترازى; زیرا با توجه به آیه ۲۷ سوره هود(و ما نراک اتبعک إلاّ الذین هم أراذلنا بادى الرأى)، معلوم مى شود که هیچ یک از اشراف قوم نوح، به وى ایمان نیاورده بودند.
۲ - پیشگامى اشراف، در موضع گیرى خصمانه علیه نوح(ع) (فقال الملؤا ... ما هذا إلاّ بشر مثلکم)
۳ - کفرورزى و حق ناپذیرى، بارزترین مشخصه اشراف قوم نوح (فقال الملؤا الذین کفروا)
۴ - احساس خطر اشراف، از پیام توحیدى نوح(ع) (یقوم اعبدوا اللّه ما لکم من إله غیره فقال الملؤا الذین کفروا من قومه ما هذا إلاّ بشر مثلکم)
۵ - تلاش اشراف، براى مخدوش ساختن رسالت نوح(ع) در نظر توده مردم (فقال الملؤا ... ما هذا إلاّ بشر مثلکم)
۶ - «از جنس بشر بودن نوح(ع)» دستاویز اشراف کافر در انکار رسالت آن حضرت (فقال الملؤا ... ما هذا إلاّ بشر مثلکم)
۷ - اعتقاد اشراف قوم نوح، به عدم صلاحیت بشر براى رسالت الهى (فقال الملؤا ... ما هذا إلاّ بشر مثلکم)
۸ - اشراف کافر، نوح(ع) را به سلطه جویى و برترى طلبى متهم کردند. (یرید أن یتفضّل علیکم) «إرادة» (مصدر «یرید») به معناى خواستن و «تفضّل» (مصدر «یتفضّل») به معناى برترى جستن است; یعنى: «مى خواهد بر شما برترى جوید».
۹ - تنها فرشتگان، شایسته رسالت الهى در بینش اشراف کافر قوم نوح (و لوشاء اللّه لأنزل ملئکة) «مشیئة» (مصدر «شاء») به معناى خواستن و اراده کردن و «إنزال» (مصدر «أنزل») به معناى فرو فرستادن است. «ملائکة»، جمع «ملک» (فرشتگان) مى باشد; یعنى: «اگر خدا مى خواست، قطعاً فرشتگانى فرو مى فرستاد».
۱۰ - اعتقاد مردم عصر نوح به وجود فرشتگان (و لوشاء اللّه لأنزل ملئکة)
۱۱ - بعثت رسولى از میان نسل بشر، پدیده اى نو و بى سابقه در نظر قوم نوح (ما سمعنا بهذا فى ءابائنا الأوّلین) کلمه «هذا» به قرینه «و لوشاء اللّه لأنزل ملائکة» اشاره دارد به موضوع بعثت رسولى از میان نسل بشر.
۱۲ - اتکاى قوم نوح، تنها به آرا و اندیشه هاى پدران و نیاکان خویش (ما سمعنا بهذا فى ءابائنا الأوّلین)
۱۳ - تعصب و تقلید کورکورانه از نیاکان و فرهنگ ملى، مانع از شناخت درست حقایق و ره یابى به آن (ما سمعنا بهذا فى ءابائنا الأوّلین)
۱۴ - اشراف مرتجع قوم نوح، مدافع وضع موجود و مخالف دگرگونى و تحول (فقال الملؤا ... ما سمعنا بهذا فى ءابائنا الأوّلین)
۱۵ - «عن أبى عبداللّه(ع) قال: دعا نوح(ع) قومه علانیة ... فأمّا ولد قابیل فإنّهم کذّبوه و قالوا: (ما سمعنا بهذا فى آبائنا الأوّلین)...; از امام صادق(ع) روایت شده است که فرمود: نوح(ع) دعوت خود را در میان قوم خویش آشکارا بیان کرد; اما فرزندان قابیل، نوح(ع) را تکذیب کردند و گفتند «ما سمعنا بهذا فى آبائنا الأوّلین»...» ۱- قصص الأنبیاء رواندى، ص ۸۱، فصل ۳، ح ۶۵; بحارالأنوار، ج ۱۱، ص ۳۲۳، ح ۳۴.
موضوعات مرتبط
- تعصب: آثار تعصب قومى ۱۳
- تقلید: آثار تقلید کورکورانه ۱۳
- شناخت : موانع شناخت ۱۳
- عقیده: عقیده به ملائکه ۱۰
- قوم نوح: احساس خطر اشراف قوم نوح ۴; ارتجاع اشراف قوم نوح۱۴; اشراف قوم نوح ۱; بهانه جویى اشراف قوم نوح ۶; بینش اشراف قوم نوح ۷، ۹، ۱۴; بینش قوم نوح ۱۱; تاریخ قوم نوح ۱، ۲، ۷، ۱۲; تحجر اشراف قوم نوح ۱۴; تلاش اشراف قوم نوح ۵; تهمتهاى اشراف قوم نوح ۸; حق ناپذیرى اشراف قوم نوح ۳; دشمنى اشراف قوم نوح ۲، ۵; صفات اشراف قوم نوح ۳; طبقات اجتماعى قوم نوح ۱; عقیده قوم نوح ۱۰; عقیده نیاکان قوم نوح ۱۲; کفر اشراف قوم نوح ۳; مبانى عقیده قوم نوح۱۲
- ملائکه: نبوت ملائکه ۹
- نبوت: مکذبان نبوت بشر ۷; نبوت بشر ۱۱
- نوح(ع): بشر بودن نوح(ع) ۶; تعالیم نوح(ع) ۴; تکذیب نبوت نوح(ع) ۶; تهمت برترى طلبى به نوح(ع) ۸; تهمت سلطه جویى به نوح(ع) ۸; دشمنان نوح(ع) ۲، ۵; مکذبان نوح(ع) ۱۵
- نیاکان: تقلید از نیاکان ۱۳
- هدایت: موانع ۱۳
