الليل ١٦
ترجمه
| الليل ١٥ | آیه ١٦ | الليل ١٧ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«تَوَلَّی»: پشت کرد. رویگردان شد (نگا: بقره / آل‌عمران / ، نجم / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱ - ۲۱، سوره ليل
- مراد از اينكه درباره مؤ من انفاق كننده متقّى فرمود: ((فسنيسّره لليسرى ))
- درباره بخل ورزنده مكذّب فرمود: ((فسينسّره للعسرى ))
- هدايت خلق از قضاهاى الهى است كه بر خود واجب كرده (انّ علينا للهدى ) و با هادى بودنانبياء (عليهم السّلام ) منافات ندارد
- فرق بين هدايت به معناى ارائه طريق و هدايت به معناىايصال به هدف
- بيان اينكه تكذيب كننده دعوت حقّ و روى گرداننده از آن ((اشقى )) است ،
- و اينكه مفاد آيه ((لا يصليها الا الاءشقى ...)) اينست كه فقط كافر اشقى خالد در جهنم است
- متّقى ترين افراد كسى است كه در راه رضاى خدا ازمال حود انفاق مى كند
- (رواياتى درباره نزول آيات : ((فاءما من اعطى و اتّقى ...)) در شاءن ((ابودحداح ))و روايتى درباره اينكه هدايت كننده خدا است )
- كلام فخر رازى در شاءن نزول سوره ليل و نقد و برسى آن
نکات آیه
۱ - کسانى که هدایت و انذارهاى الهى را تکذیب کرده و از آن روى گردان شدند، شقى ترین افراد و گرفتار دشوارترین فرجام اند. (الذى کذّب و تولّى) آیات پیشین - که سخن از «هدایت» و «انذار» به میان آورده بود - قرینه است بر این که تکذیب و تولّى در رابطه با همان امور است.
۲ - تکذیب کنندگان هدایت ها و انذارهاى الهى و اعراض کنندگان از آن، در آتش جهنم مخلداند. (فأنذرتکم نارًا تلظّى . لایصلیها إلاّ ... الذى کذّب و تولّى)
۳ - بخل و ثروت اندوزى حاصل از آن و تکذیب پاداش هاى الهى، زمینه ساز تکذیب حکم انفاق و خوددارى از صرف مال در راه تزکیه نفس (و أمّا من بخل ... الذى کذّب و تولّى) ارتباط این آیه با آیات پیشین، بیانگر اتحاد «من بخل...» با «الذى کذّب...» است و ارتباط آن با آیات بعد - که از اعطاى مال به قصد تزکیه سخن گفته است - قرینه بر این است که علاوه بر تکذیبِ هدایت و انذار; تکذیب حکم انفاق نیز مراد است.
۴ - تکذیب حکم انفاق و خوددارى از صرف مال در راه تزکیه نفس، بالاترین درجه شقاوت است. (الأشقى . الذى کذّب و تولّى) ارتباط این آیه با نقطه مقابل آن در آیات بعد (الذى یؤتى ماله یتزکّى»، بیانگر برداشت یاد شده است.
موضوعات مرتبط
- انسان: شقى ترین انسان ۱
- انفاق: تکذیب انفاق ۴; زمینه تکذیب انفاق ۳
- بخل: آثار بخل ۳
- تزکیه: اعراض از تزکیه ۴; موانع تزکیه ۳
- ثروت اندوزى: آثار ثروت اندوزى ۳
- جهنم: جاودانان در جهنم ۲
- جهنمیان :۲
- خدا: آثار تکذیب پاداشهاى خدا ۳; فرجام معرضان از انذارهاى خدا ۱; فرجام معرضان از هدایتهاى خدا ۱; فرجام مکذبان انذارهاى خدا ۱; فرجام مکذبان هدایتهاى خدا ۱; معرضان از انذارهاى خدا در جهنم ۲; معرضان از هدایتهاى خدا در جهنم ۲; مکذبان انذارهاى خدا در جهنم ۲; مکذبان هدایتهاى خدا در جهنم ۲
- شقاوت: بدترین شقاوت ۴; مراتب شقاوت ۴
- فرجام: فرجام سخت ۱
