الفرقان ٥٥

وَ يَعْبُدُونَ‌ مِنْ‌ دُونِ‌ اللَّهِ‌ مَا لاَ يَنْفَعُهُمْ‌ وَ لاَ يَضُرُّهُمْ‌ وَ کَانَ‌ الْکَافِرُ عَلَى‌ رَبِّهِ‌ ظَهِيراً

ترجمه

آنان جز خدا چیزهایی را می‌پرستند که نه به آنان سودی می‌رساند و نه زیانی؛ و کافران همیشه در برابر پروردگارشان (در طریق کفر) پشتیبان یکدیگرند.

|و غير از خدا چيزى را مى‌پرستند كه نه سودشان مى‌دهد و نه زيانشان مى‌رساند، و كافر همواره بر ضد پروردگار خود پشتيبان [باطل‌] است

و غير از خدا چيزى را مى‌پرستند كه نه سودشان مى‌دهد و نه زيانشان مى‌رساند؛ و كافر همواره در برابر پروردگار خود همپشت [شيطان‌] است.

و (این مشرکان نادان) به جای خدا بتهایی که هیچ سود و زیانی به حال آنان ندارد می‌پرستند، و کافر پشت به امر پروردگار خود می‌کند.

و به جای خدا چیزهایی می پرستند که نه سودشان می دهد ونه زیانشان می رساند؛ و کافر همواره بر ضد پروردگارش پشتیبان و یار [شیطان] است.

سواى خداى يكتا چيزهايى را مى‌پرستند كه به آنها نه سود مى‌دهد و نه زيان. و كافر همواره پشتيبان مخالفان پروردگار خويش است.

و به جای خداوند چیزی را می‌پرستند که نه سودی برایشان دارد و نه زیانی، و کافر بر مخالفت پروردگارش پشتیبان [دیگران‌] است‌

و به جاى خدا چيزها مى‌پرستند كه نه سودشان دارد و نه زيانشان رساند و كافر بر ضد خداى خويش [با شيطان‌] همپشت است.

مشرکان معبودهائی جز خدا را پرستش می‌کنند که نه سودی به آنان می‌رسانند و نه زیانی. کافران پیوسته در راه سرکشی از پروردگارشان همدیگر را پشتیبانی می‌کنند.

و غیر خدا چیزی را می‌پرستند که نه سودشان می‌دهد و نه زیانشان می‌رساند؛ و کافر همواره علیه پروردگار خود پشتیبان (کافران) بوده است.

و می‌پرستند جز خدا آنچه را نه سودشان دهد و نه زیانشان رساند و بوده است کافر بر پروردگار خویش پشتیبان‌

الفرقان ٥٤	آیه ٥٥	الفرقان ٥٦
سوره : سوره الفرقان نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٧ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«الْکَافِر»: جنس کفّار. «عَلی رَبِّهِ»: بر ضدّ پروردگارش. مراد این است که کافران در مسیر انحراف از راه خدا تنها نیستند و بر ضدّ آئین خدا یکدیگر را تقویت و نیروهائی را بسیج می‌نمایند (نگا: اعراف / . در نظر پروردگارش. «ظَهِیراً»: پشتیبان. یاور شیطان و دیگر کافران در راه معصیت و سرکشی از یزدان. خوار و ذلیل (نگا: تفسیر المراغی و آلوسی و زادالمسیر). در صورت دوم معنی (وَ کَانَ الْکَافِرُ عَلی رَبِّهِ ظَهِیراً) چنین است: کافر در نظر خدایش ناچیز و بی‌ارزش است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ اتَّخَذُوا مِنْ‌ دُونِ‌ اللَّهِ‌... (۱) لاَ يَسْتَطِيعُونَ‌ نَصْرَهُمْ‌ وَ هُمْ‌... (۰)

خَلَقَ‌ الْإِنْسَانَ‌ مِنْ‌ نُطْفَةٍ... (۰)

تفسیر

• آيات ۴۱ ۶۲، سوره فرقان
• بيان استهزاء كفار و پاسخ خداوند به اين عمل آنها
• مراد از معبود گرفتن هواى نفس و توضيحى درباره جمله : ((اتخذ الهه هويه ))
• نفى سمع و عقل از كفار و تشبيه آنان به چهار پايانبل هم اضل سبيلا
• تشبيه و تنظير جهل و ضلالت مردم و هدايت آنان به وسيله انبياء، به كشيدن سايه و...
• معناى ((مد الظل )) از نظر ديگر مفسرين
• اشاره به نعمت باد و آب باران
• مقصود از اينكه فرمود با قرآن با دشمنان جهاد كن (جاهدهم به جهادا كبيرا)
• تشبيه انقسام مردم به مؤ من و كافر، به آب دو دريا (يكى گوارا و ديگرى ناگوار) وبه خلقت زن و مرد از نطفه
• مقصود از استثنا ((الا من شاء ان يتخذ الى زبه سبيلا)) در آيه :((قل ما اسئلكم عليه من اجر الا من شاء...))
• نظر مفسرين درباره استثناء مذكور
• تنها وكيل و متصرف در امور بندگان خدا است كه داراى حيات و ملك و علم مطلق است
• معناى جمله ((الرحمن فسئل به خبيرا)) و اقوال مختلف مفسرين در اين باره
• حكايت استكبار مشركين از سجده براى خداوند و فزونى نفرتشان از آن
• بيان استغنا و تعزز خداوند در مقابل استكبار مشركين
• تنظير روشنگرى عالم روحانى و معنوى انسانها باارسال رسل ، به روشنگرى عالم طبيعت با شمس و قمر
• بحث روايتى (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته )

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - مشرکان، در عصر بعثت، موجوداتى را مى پرستیدند که از رساندن نفع و یا دفع ضرر، ناتوان بودند. (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم)

۲ - مشرکان و بت پرستان، مردمى ساده اندیش و بى خرد (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم) یادآورى ناتوانى معبودها از رسانیدن نفع و یا دفع ضرر، در مقام محکومیت شرک و بت پرستى، مى تواند اشاره به این حقیقت عقلایى داشته باشد که عملى که هیچ سودآور نباشد و یا زیانى را دور نسازد، عملى به دور از خرد و سرزنش آمیز است و هیچ عاقلى دست به چنین کارى نخواهد زد.

۳ - کارى که نه سودآور باشد و نه دور کننده زیان، عملى ناپسند و ناشایست است. (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم)

۴ - معبودهاى مشرکان، ناتوان از سودرساندن و یا دور کردن زیان از عبادت کنندگان خویش (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم)

۵ - مشرکان به امید جلب منفعت و دفع ضرر از خویش، به بت پرستى روى آورده بودند. (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم) یادآورى بى تأثیر بودن معبودها از سودرسانى و دفع ضرر از پرستندگانشان، مى تواند گویاى این حقیقت باشد که مشرکان، به همین انگیزه به بت پرستى و شرک روى آورده بودند.

۶ - توانایى بر رساندن سود و دور ساختن زیان، از نشانه هاى معبود حقیقى و راستین (و یعبدون من دون اللّه ما لاینفعهم و لایضرّهم) برداشت فوق، به خاطر دو نکته است: ۱- آیه شریفه در مقام بیان ناتوانى معبودهایى جز خدا است. ۲- این آیه به دنبال سلسله آیاتى آمده که بیانگر قدرت بى انتهاى خدا است.

۷ - پرستش غیر خدا، کفر است و مشرکان کافراند. (و یعبدون من دون اللّه ... و کان الکافر على ربّه ظهیرًا) برداشت فوق، از به کار بردن واژه «کافر» بر عبادت کنندگان غیر خدا - که همان مشرکان اند - استفاده شده است.

۸ - کافران و مشرکان، منکر ربوبیت مطلق خدا هستند و همواره در برابر آن ایستاده و در این راه پشتیبان یکدیگراند. (و یعبدون من دون اللّه ... و کان الکافر على ربّه ظهیرًا) «الف و لام» در کلمه «الکافر» براى استغراق است و این کلمه شامل تمامى کافران مى شود. «ظهیر» (فعیل به معناى فاعل) نیز به معناى معین و پشتیبان است. گفتنى است آمدن فعل «کان» در آغاز مبتدا و خبر، بیانگر استمرار خبر براى مبتدا است.

موضوعات مرتبط

• بت پرستان: بى عقلى بت پرستان ۲
• بت پرستى: انگیزه بت پرستى ۵
• توحید: مکذبان توحید ربوبى ۸
• زیان: موارد زیان ۳
• عبادت: کفر عبادت غیرخدا ۷
• عمل: عمل ناپسند ۳; ناپسندى عمل بى تأثیر ۳
• کافران ۷: امداد به کافران ۸; امدادهاى کافران ۸; کافران و ربوبیت خدا ۸
• مشرکان: امداد به مشرکان ۸; امدادهاى مشرکان ۸; بى عقلى مشرکان ۲; دفع زیان از مشرکان ۵; کفرمشرکان ۷; مشرکان و ربوبیت خدا ۸; معبودان مشرکان ۴; معبودان مشرکان صدراسلام ۱; منفعت طلبى مشرکان ۵
• معبودان باطل: زیان رسانى معبودان باطل ۱، ۴; عجز معبودان باطل ۱، ۴; نفع رسانى معبودان باطل ۱، ۴
• معبود راستین: دفع زیان معبود راستین ۶; قدرت معبود راستین ۶; ملاک معبود راستین ۶; نفع رسانى معبود راستین ۶