الفرقان ٤٣

أَ رَأَيْتَ‌ مَنِ‌ اتَّخَذَ إِلٰهَهُ‌ هَوَاهُ‌ أَ فَأَنْتَ‌ تَکُونُ‌ عَلَيْهِ‌ وَکِيلاً

ترجمه

آیا دیدی کسی را که هوای نفسش را معبود خود برگزیده است؟! آیا تو می‌توانی او را هدایت کنی (یا به دفاع از او برخیزی)؟!

|آيا آن كس كه هواى نفس خود را معبود خويش گرفته است ديدى؟ آيا تو ضامن او هستى

آيا آن كس كه هواى [نفس‌] خود را معبود خويش گرفته است ديدى؟ آيا [مى‌توانى‌] ضامن او باشى؟

آیا دیدی حال آن کس را که (از غرور) هوای نفسش را خدای خود ساخته؟ آیا تو حافظ و نگهبان او (از هلاکت) توانی شد؟

آیا کسی که هوای [نفسش] را معبود خود گرفته دیدی؟ آیا تو می توانی کارساز ونگهبان او باشی [که او را به میل خود به راه راست هدایت کنی؟]

آيا آن كس را كه هواى نفس را به خدايى گرفته بود ديدى؟ آيا تو ضامن او هستى؟

آیا آن کس را که هوای نفسش را خدای خود گرفته بود، ندیده‌ای، آیا تو نگهبان او هستی؟

آيا كسى را كه خداى خويش را كام و خواهش خويش گرفت ديدى؟ پس آيا تو بر او نگهبان خواهى بود؟

به من بگو ببینم، آیا کسی که هوا و هوس خود را معبود خویش می‌کند (و آرزوپرستی را جایگزین خداپرستی می‌سازد، تا آنجا که سنگهای بی‌جانی را برمی‌گزیند و به دلخواه می‌پرستد) آیا تو وکیل او خواهی بود؟ (و می‌توانی او را از هواپرستی به خداپرستی برگردانی، و از ضلالت به هدایت بکشانی؟!).

آیا کسی را که معبودش را هوای نفسش بر گرفته است دیدی‌؟ آیا پس تو بر او کاردار (و نگهدار)ی؟

آیا دیدی آن را که بگرفت خدای خویش را هوس خویش پس آیا تو هستی بر او وکیل‌

الفرقان ٤٢	آیه ٤٣	الفرقان ٤٤
سوره : سوره الفرقان نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١١ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«أَرَأَیْتَ»: مرا خبر بده. به من بگو (نگا: المصحف المیسّر). «مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ»: کسی که هوی و هوس را معبود و خدای خود ساخته است. مراد از آرزوپرستی، به فرمان دل گوش کردن، و فرمان خدا و رسول و رهنمود عقل را رها کردن است (نگا: کهف / ، طه / ، قصص / ). «وَکیلاً»: کسی که کار و بار خود را بدو وامی‌گذارند. مراد این است رسول خدا قادر به دفاع و هدایت چنین اشخاصی نیست و تنها بَشیر و نَذیر و سِراج مُنیر و رحمةً‌لِلْعَالَمِین است، و بر رسولان پیام باشد و بس.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

أَ فَمَنْ‌ زُيِّنَ‌ لَهُ‌ سُوءُ... (۱)

تفسیر

• آيات ۴۱ ۶۲، سوره فرقان
• بيان استهزاء كفار و پاسخ خداوند به اين عمل آنها
• مراد از معبود گرفتن هواى نفس و توضيحى درباره جمله : ((اتخذ الهه هويه ))
• نفى سمع و عقل از كفار و تشبيه آنان به چهار پايانبل هم اضل سبيلا
• تشبيه و تنظير جهل و ضلالت مردم و هدايت آنان به وسيله انبياء، به كشيدن سايه و...
• معناى ((مد الظل )) از نظر ديگر مفسرين
• اشاره به نعمت باد و آب باران
• مقصود از اينكه فرمود با قرآن با دشمنان جهاد كن (جاهدهم به جهادا كبيرا)
• تشبيه انقسام مردم به مؤ من و كافر، به آب دو دريا (يكى گوارا و ديگرى ناگوار) وبه خلقت زن و مرد از نطفه
• مقصود از استثنا ((الا من شاء ان يتخذ الى زبه سبيلا)) در آيه :((قل ما اسئلكم عليه من اجر الا من شاء...))
• نظر مفسرين درباره استثناء مذكور
• تنها وكيل و متصرف در امور بندگان خدا است كه داراى حيات و ملك و علم مطلق است
• معناى جمله ((الرحمن فسئل به خبيرا)) و اقوال مختلف مفسرين در اين باره
• حكايت استكبار مشركين از سجده براى خداوند و فزونى نفرتشان از آن
• بيان استغنا و تعزز خداوند در مقابل استكبار مشركين
• تنظير روشنگرى عالم روحانى و معنوى انسانها باارسال رسل ، به روشنگرى عالم طبيعت با شمس و قمر
• بحث روايتى (رواياتى در ذيل برخى آيات گذشته )

• آيه ۴۱ - ۴۴
• آيه و ترجمه
• تفسير:
• نكته ها:
• ۱ - هواپرستى و عواقب دردناك آن
• ۲ - چرا از چهارپايان گمراهتر؟!

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - مشرکان و بت پرستان، مردمانى هواپرست (أرءیت من اتّخذ إلهه هویه)

۲ - هواپرستى، منشأ گرایش مشرکان به شرک و بت پرستى است. (أرءیت من اتّخذ إلهه هویه) جمله «أرءیت من اتّخذ إلهه هواه» استینافیه بیانیه است و در مقام بیان منشأ و علت گرایش مشرکان به معبودهاى متعدد و مقاومت آنان بر این عقیده باطل مى باشد.

۳ - مبارزه با هواى نفس، در رأس دعوت پیامبراسلام(ص) (أرءیت من اتّخذ إلهه هویه)

۴ - هواپرستى، مانع اصلى حق پذیرى و هدایت است. (أرءیت من اتّخذ إلهه هویه)

۵ - پیامبر(ص) مسؤولیت نداشت تا همچون موکلان، بر جریان عقیده هواپرستان ناظر و نگهبان باشد و آنان را به ایمان آوردن مجبور کند. (أرءیت من اتّخذ إلهه هویه أفأنت تکون علیه وکیلاً)

۶ - هیچ کس، حتى پیامبران الهى، توانایى هدایت هواپرستان حق ناپذیر را ندارد. (من اتّخذ إلهه هویه أفأنت تکون علیه وکیلاً)

موضوعات مرتبط

• بت پرستان: هواپرستى بت پرستان ۱
• بت پرستى: منشأ بت پرستى ۲
• تزکیه: دعوت به تزکیه ۳
• حق: موانع حق پذیرى ۴
• دین: نفى اکراه در دین ۵
• شرک: منشأ شرک ۲
• محمد(ص): دعوت محمد(ص) ۳; محدوده مسؤولیت محمد(ص) ۵
• مشرکان: هواپرستى مشرکان ۱
• هدایت: موانع هدایت ۴
• هواپرستان ۱: هدایت ناپذیرى هواپرستان ۶
• هواپرستى: آثار هواپرستى ۲، ۴