الروم ١٣
ترجمه
| الروم ١٢ | آیه ١٣ | الروم ١٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«کَانُوا بِشُرَکَآئِهِمْ کَافِرِینَ»: آنان در دنیا به سبب اعتقاد به انبازهائی برای خدای خود کافر شده بودند. آنان در آخرت از انبازهائی که برای خدای خود گمان می‌بردند بیزاری می‌جویند و منکر (الوهیّت و شرکت) آنها خواهند شد.
تفسیر
- آيات ۱ - ۱۹، سوره روم
- اشاره به مضامين و غرض سوره مباركه روم
- وجوهى كه در معناى آيه : ((يومئذ يفرح المؤ منون بنصر الله ...)) و ارتباط آن باقبل (غلبت الروم ...) گفته شده است
- اشاره اى در مورد وجه اينكه خداوند خلف وعده نمى كند (لا يخلف الله وعده )
- چند وجه در بيان مفاد آيه : ((يعلمون ظاهرا من الحيوة الدنيا...))
- توضيح مراد از اينكه فرمود: خداوند جهان را جز به ((حق )) و((اجل مسمى )) نيافريد
- دو وجه در معناى آيه : ((ثم كان عاقبة الذين اساؤ ا السوآى ان كذبوا بآيات الله ...))
- نكاتى كه از آيه : ((فسبحان حين تمسون و حين تصبحون وله الحمد...)) استفاده مى شود
- بحث روايتى (نقد رواياتى كه در ذيل آيه : ((غلبت الروم ...)) و شرطبندى با مشركينبر سر غلبه روم نقل شده )
- شرطبندى ابوبكر با مشركين بعد از نزول آيه تحريم قمار بوده است .
نکات آیه
۱ - معبودان مشرکان، در روز قیامت توان شفاعت مشرکان را ندارند. (و لم یکن لهم من شرکائهم شفعؤا و کانوا بشرکائهم کفرین)
۲ - مشرکان، در انتظار شفاعت معبودان برگزیده خویش در پیشگاه خداوندند. (و لم یکن لهم من شرکائهم شفعؤا) نفى کردن شفاعت معبودان مشرکان، حاکى از این نکته است که مشرکان، چنین توقع و انتظارى داشته اند و گرنه نفى آن، چندان معنایى نداشت.
۳ - مشرکان، به خداوند باور دارند و به گرفتن شفیع جهت شفاعت در پیشگاه او معتقدند. (و لم یکن لهم من شرکائهم شفعؤا)
۴ - در دید مشرکان، خداوند داراى مرتبتى والاتر از بتان است. (و لم یکن لهم من شرکائهم شفعؤا) انتظار مشرکان از خدایان خود براى شفاعت در پیشگاه خداوند، نشان مى دهد که آنها، خداوند را مقام تصمیم گیرنده و برتر مى دانستند.
۵ - شریکانى که مشرکان براى خدا قائل بودند ساخته و پرداخته خودشان بود. (و لم یکن لهم من شرکائهم شفعؤا) اضافه شدن «شرکاء» به ضمیر «هم» - که مرجع آن، مشرکان است - اشعار دارد به این که آنان، خود چنین شریکانى را ساخته اند.
۶ - مشرکان، مردمى مجرم و تبهکارند. (و یوم تقوم الساعة یبلس المجرمون . و لم یکن لهم من شرکائهم شفعؤا)
۷ - مشرکان، در قیامت، الوهیت معبودان خویش را انکار مى کنند. (و لم یکن لهم من شرکائهم شفعؤا و کانوا بشرکائهم کفرین)
۸ - ناتوانى معبودان مشرکان از شفاعت آنها در پیشگاه خداوند، از عوامل یأس و اندوه آنان در قیامت است. (و یوم تقوم الساعة یبلس المجرمون . و لم یکن لهم من شرکائهم شفعؤا) ذکر «و لم یکن لهم... شفعؤا» پس از بیان ناامیدى مشرکان در قیامت، ممکن است براى اشاره به این نکته باشد که یأس آنان، ناشى از شفیع نداشتن شان است.
۹ - قیامت، روز ظهور و تجلى حقایق است. (و یوم تقوم الساعة ... و کانوا بشرکائهم کفرین) ذکر کفر مشرکان به معبودان خویش در قیامت، به عنوان یکى از رخدادهاى آن، مى تواند به جهت نکته یاد شده باشد.
۱۰ - مشرکان مکه، به بازخواست انسان ها از سوى خداوند، پس از مرگ، معتقد بودند. (و یوم تقوم الساعة ... و لم یکن لهم من شرکائهم شفعؤا) نفى شفاعت از معبودان مشرکان، حکایت از اعتقاد آنان به شفاعت مى کند و ذکر آن به عنوان یکى از رخدادهاى قیامت، این احتمال را تقویت مى کند که آنان شفاعت معبودان را براى پس از مرگ خود مى خواسته اند.
۱۱ - شفاعت در قیامت، اصلى پذیرفته شده است. (و یوم تقوم الساعة ... و لم یکن لهم من شرکائهم شفعؤا) از این که آیه، به جاى نفى اصل شفاعت، شفاعتِ خدایان مشرکان را مورد انکار قرار داده است، استفاده مى شود که شفاعت، پذیرفته شده است.
موضوعات مرتبط
- خدا: تنزیه خدا ۴
- عقیده: عقیده به حسابرسى ۱۰; عقیده به خدا ۳; عقیده به شفاعت ۳
- قیامت: حسابرسى در قیامت ۱۰; شفاعت در قیامت ۱، ۱۱; ظهور حقایق در قیامت ۹
- مجرمان :۶
- مشرکان: انتظارات مشرکان ۲; اندوه اخروى مشرکان ۸; عقیده مشرکان ۳، ۱۰; مجرمیت مشرکان ۶; محرومیت مشرکان ۱; مشرکان در قیامت ۷; مشرکان و خدا ۴; مشرکان و شفاعت معبودان ۲; معبودان مشرکان و شفاعت ۱، ۸; یأس اخروى مشرکان ۸
- معبودان باطل: پوچى معبودان باطل ۵; تکذیب معبودان باطل ۷; عجز معبودان باطل ۱، ۸
