الذاريات ٤٠
ترجمه
| الذاريات ٣٩ | آیه ٤٠ | الذاريات ٤١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«فَأَخَذْنَاهُ وَ جُنُودَهُ ...»: (نگا: قصص / ). «مُلِیمٌ»: مستحق لومه و سزاوار سرزنش. کسی که کاری کند که به سبب آن درخور ملامت باشد (نگا: صافات / .
تفسیر
- آيات ۲۰ - ۵۱ سوره ذاريات
- اقسام آياتى كه در انفس انسان ها هست و بر يكتايى خداوند در ربوبيت دلالت مى كند
- وجوه مختلف در اينكه فرمود: ((و فى السماء رزقكم و ما تدعون ))
- احتمال اينكه مقصود از آسمان در آيه شريفه غيب باشد نيز ممكن است
- گفتارى درباره كافى بودن رزق براى روزى خواران
- داستان وارد شدن ملائكه ماءمور به هلاك ساختن قوم لوط ابراهيم (ع ) و آنچه بين ميزبان و ميهمانان گذشت
- آيتى كه خداوند با عذاب قوم لوط و هلاكتشان بر جاى گذاشت
- اشاره به هلاكت فرعون و لشكريانش و هلاكت عاد، ثمود و قوم نوح (ع )
- معناى آيه : ((و السماء بنيناها بايد و انا لموسعون ))
- (روايتى درباره آيات انفسى ، رزق ، يد داشتن خدا، و خلق زوجين از هر چيز و...)
- رواياتى از معصومين عليهم السلام در بيان ويژگيهاى خلقت خداوند
نکات آیه
۱ - اقدام الهى، به کیفر دادن فرعون و لشکریان او، پس از اتمام حجت بر ایشان (أرسلنه إلى فرعون بسلطن مبین . فتولّى برکنه ... فأخذنه و جنوده)
۲ - یاوران خط کفر، داراى سرنوشتى مشترک با پیشوایان کافر خویش (فأخذنه و جنوده)
۳ - ارتش و سپاه فرعون، متشکل از چند لشکر (و جنوده) برداشت یاد شده، از جمع آمدن واژه «جنود» (لشکریان) به دست مى آید.
۴ - افکنده شدن فرعون و لشکریانش در دریا، با حقارت و ذلت و به اراده الهى (فنبذنهم فى الیمّ) واژه «فنبذناهم» اشعار به فروافکندن همراه با ذلت و حقارت دارد; زیرا «نبذ» اختصاصاً در دور ریختن اشیایى به کار مى رود که فاقد ارزش است. در این جا گفته مى شود: «نبذته نبذ النعل الخَلِق» (آن را چون کفش کهنه دور انداختم).
۵ - شکوه و اقتدار حکومت فرعونى، امرى ناچیز و مقهور قدرت خداوند بود. (فنبذنهم فى الیمّ)
۶ - ارتشیان و نظامیان، چون دیگر اقشار جامعه، مسؤول رفتار خویش اند و نمى توانند خود را چشم بسته در اختیار رهبران سیاسى خود - هرچند کافر و باطل- قرار دهند. (فأخذنه و جنوده فنبذنهم فى الیمّ) تصریح به نابودى نظامیان فرعون در کنار وى - با آن که آنان در تحت فرمان او بودند - مى تواند بیانگر مطلب یاد شده باشد.
۷ - فرجام حق ناپذیرى فرعون، فرجامى ملامت بار (فنبذنهم فى الیمّ و هو ملیم) «ملیم» بر کسى اطلاق مى شود، که سزاوار سرزنش باشد.
۸ - قدرت هاى فرعونى و حق ناپذیر، محکوم به سرزنش شدن و تحقیر در گستره تاریخ * (فنبذنهم فى الیمّ و هو ملیم) تعبیر «و هو ملیم» مى تواند نظر به ملامت شدن قدرت هاى حق ناپذیر از سوى اندیشهورزان و نظارت گران تاریخ بشر، داشته باشد.
۹ - سرزنش فرعون نسبت به خویش، در واپسین لحظات زندگى کفرآلود خود* (فنبذنهم فى الیمّ و هو ملیم) در صورتى که واژه «ملیم» به معناى ملامت کردن (متعدى) باشد، برداشت بالا به دست مى آید. یعنى: «و هو ملیم نفسه».
موضوعات مرتبط
- تاریخ: فلسفه تاریخ ۸ حق تحقیر تاریخ ناپذیران ۸; سرزنش تاریخ ناپذیران ۸
- خدا: آثار اراده خدا ۴; حاکمیت قدرت خدا ۵
- رهبران: فرجام رهبران کفر ۲
- سپاه: مسؤولیت سپاه ۶
- فرعون: اتمام حجت بر فرعون ۱; پشیمانى فرعون ۹; حق ناپذیرى فرعون۷; سپاه فرعون در دریا ۴; سرزنشهاى فرعون ۹; سرزنش فرعون۷، ۹; عجز حکومت فرعون ۵; فرجام فرعون ۷; فرعون در دریا ۴; فرعون هنگام مرگ ۹; کیفر فرعون ۱; مقهوریت حکومت فرعون۵; منشأ ذلت فرعون ۴; ویژگیهاى سپاه فرعون ۳
- فرعونیان: اتمام حجت بر فرعونیان ۱; کیفر فرعونیان ۱; منشأ ذلت فرعونیان ۴
- کافران: فرجام کافران ۲
