الحج ٥٣
ترجمه
| الحج ٥٢ | آیه ٥٣ | الحج ٥٤ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«فِتْنَةً»: آزمایش و آزمون. بلا و محنت. «القَاسِیَةِ»: سخت. سنگین. «فِتْنَةً لِّلَّذِینَ ...»: (نگا: اسراء / ، مدّثّر / ). «قُلُوبُهُمْ»: فاعل (القَاسِیَة) است. «شِقَاقٍ»: عداوت. «بَعید»: شدید. سخت. ریشه‌دار و تمام عیار.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۳۸ - ۵۷ سوره حج
- نخستين آيه نازله درباره جهاد و اذن قتال به مؤ منين
- توضيح آيات مربوط به جهاد و قتال : ((ان الله يدافع عن الذين آمنوا...(( و ((اذنللذين يقاتلون ...((
- حكمت تشريع حكم قتال و جهاد: ((و لولا دفع الله الناس ...((
- آيه : ((الذين ان مكنا هم فى الارض ...(( ناظر بر عموم مؤ منين است
- اذن قتال مختص به مهاجران صدر اسلام نيست
- دلدارى دادن به رسول خدا (صلى الله عليه و آله ) و تهديد تكذيب كنندگان
- از سرگذشت امتهاى گذشته عبرت بگيريد!
- پاسخ به استهزاى مشركين درباره نزول عذاب ، با بيان اينكه زمان كم و زياد نزدخداوند يكسان است
- توضيح مفاد و معناى آيه : ((و ما ارسلنا من قبلك من رسول ولا نبى الا اذا تمنى القى الشيطان فى امنيته ...((
- فرق بين معناى ((نبوت (( و ((رسالت ((
- القائات و وساوس شيطان وسيله امتحان است
- مقصود از اينكه روز قيامت عقيم (نازا) است
- بحث روايتى
- روايتى در ذيل (و ما ارسلنا من من قبلك من ولا نبى ...) كه با عصمت انبيا منافات دارد
نکات آیه
۱ - حکمت آزاد گذاشته شدن شیطان از سوى خداوند، براى القاى شبهات پیرامون آیات الهى، این بود که افراد بیمار دل و قسى القلب گمراه شوند و گرفتار دام فتنه هاى شیطان گردند. (و ما أرسلنا من قبلک ... ألقى الشیطن فى أُمنیّته ... لیجعل ... و القاسیة قلوبهم) «فتنة» براى بیان چند معنا به کار مى رود: یکى از معانى آن - که در آیه فوق به همان معنا به کار رفته است - اضلال و گمراه کردن است. بنابراین معناى جمله فوق چنین مى شود: «تا خدا آنچه را که شیطان القا مى کند، براى کسانى که در دل هایشان بیمارى است و نیز براى کسانى که سنگدل اند، مایه گمراهى قرار دهد». گفتنى است که از آیهء پیش دو مطلب استفاده مى شود: ۱- خداوند اجازه مى داد تا شیطان درآیات وحى - که توسط پیامبران تلاوت مى شد - القاى شبهه کند. ۲- خداوند شبهه هاى شیطان را محو مى کرد و از چهره آیاتش مى زدود. آیه موردبحث تعلیل براى مطلب اول است; یعنى، خداوند بدان جهت اذن مى داد که شیطان در تلاوت آیات شبهه آفرینى کند تا آنها را مایه ضلالت و گمراهى بیماردلان و سنگ دلان قرار دهد.
۲ - بیمار دلى و قساوت، زمینه اى مناسب براى قرار گرفتن در دام فتنه ها و اغواگرى هاى شیطان (لیجعل ما یلقى الشیطن فتنة ... و القاسیة قلوبهم)
۳ - جبهه کفر و شرک در طول تاریخ، متشکل از انسان هایى بیمار دل و قسى القلب (و ما أرسلنا من قبلک من رسول ... للذین فى قلوبهم مرض و القاسیة قلوبهم)
۴ - بیمار دلان و افراد سنگ دل، مردمانى ظالم و بى دادگر (للذین فى قلوبهم مرض و القاسیة قلوبهم و إنّ الظلمین لفى شقاق بعید) مراد از «ستمگران» افراد بیمار دل و قسى القلب است و «شقاق» به معناى مخالفت و ستیزه جویى مى باشد. «بعید» صفت «شقاق» و به معناى دور و دراز است; یعنى، این گروه ستمگر، در ستیزجویى دور و درازى با حق هستند; مقصود این که فاصله میان آنها و حق، چنان زیاد است که نباید هیچ گونه امیدى به دست برداشتن آنها از مخالفت و ستیزه جویى با آن داشت. در واقع، این توصیه اى است به پیامبر(ص) که از آنها قطع امید کند و به ایمان آوردن آنان دل نبندد.
۵ - مخالفان پیامبر(ص) در صدراسلام، مردمانى بودند بیمار دل، قسى القلب و ستم پیشه. (لیجعل ما یلقى الشیطن ... و إنّ الظلمین لفى شقاق بعید)
۶ - بى دادگران کفرپیشه تاریخ، مردمانى حق ستیز و غیر قابل آشتى با آیات وحى و رسولان الهى (و إنّ الظلمین لفى شقاق بعید)
۷ - توصیه خداوند به پیامبر(ص)، مبنى بر این که از حق ستیزان بیماردل و قسى القلب قطع امید کند و به ایمان آوردن آنان دل نبندد. (و إنّ الظلمین لفى شقاق بعید)
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: دشمنان آیات خدا ۶
- اسلام: تاریخ صدر اسلام ۵
- اغواپذیرى: زمینه اغواپذیرى ۲
- انبیا: دشمنان انبیا ۶
- بیماردلان: اغواپذیرى بیماردلان ۱; زمینه گمراهى بیماردلان ۱; ظلم بیماردلان ۴; یأس از ایمان بیماردلان ۷
- حق ستیزان: یأس از ایمان حق ستیزان ۷
- خدا: توصیه هاى خدا ۷
- سختدلان: اغواپذیرى سختدلان ۱; زمینه گمراهى سختدلان ۱; ظلم سختدلان ۴; یأس از ایمان سختدلان ۷
- شیطان: آثار اغواگرى شیطان ۲; فلسفه آزادى شیطان ۱
- ظالمان :۴ حق ستیزى ظالمان ۶;شمنى ظالمان ۶
- قلب: آثار بیمارى قلب ۲; آثار قساوت قلب ۲
- کافران: بیمار دلى کافران ۳; حق ستیزى کافران ۶; دشمنى کافران ۶; قساوت قلب کافران ۳
- محمد(ص): بیماردلى مخالفان محمد(ص) ۵; توصیه به محمد(ص) ۷; ظلم مخالفان محمد(ص) ۵; قساوت قلب مخالفان محمد(ص) ۵
- مشرکان: بیماردلى مشرکان ۳; قساوت قلب مشرکان ۳
