الحجر ٢٤
ترجمه
الحجر ٢٣ | آیه ٢٤ | الحجر ٢٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«الْمُسْتَقْدِمِینَ»: پیشینیان. «الْمُسْتَئْخِرِینَ»: پسینیان.
تفسیر
- آيات ۱۶ - ۲۵،سوره حجر
- عنايت به ياد آوردن زيبايى و زينت آسمان به نجوم و كواكب ، در موارد مختلف قرآن
- معناى ((موزون )) و مراد از جمله : ((انبتنا فيها منكل شى ء موزون ))
- مقصود از: ((من لستم له برازقين )) در آيه ((و جعلنا لكم فيها معايش و من لستم لهبرازقين ))
- معناى ((شى ء))، ((خزائن )) و ((قدر معلوم )) و مراد آيه شريفه ((و ان من شى ء الاعندنا خزائنه و ما ننزله الا بقدر معلوم ))
- وجوه و اقوال مختلف مفسرين در معنا و مراد از آيه شريفه ((و ان من شى ء الا عندنا...))
- سخن يكى از مفسرين معاصر در معناى آيه و نقد آن
- بيان حقيقتى بسيار دقيق و معنائى ژرف در اين آيه شريفه
- سه حقيقت علمى از جهان هستى كه چهارده قرن قبلقرآن افاده نموده است
- نظام خلقت بدون ((موت و حيات )) نظامى تام و حكيمانه نمى بود
- (رواياتى درباره استراق سمع شياطين و رجم آنها با نجوم و درذيل آيه : ((ان من شى ء الا عندنا خزائنه )) و...)
- رواياتى در ذيل آيه ((و لقد علمنا المستقدمين منكم ...))
نکات آیه
۱- خداوند، بى تردید به احوال نسلهاى پیشین و نسلهاى آینده، آگاه است. (و لقد علمنا المستقدمین منکم و لقد علمنا المستئخرین) مقصود از علم خداوند به پیشینیان و آیندگان، مى تواند علم به وجود خود آنان باشد و مى تواند علم به احوال آنها باشد. برداشت فوق مبتنى بر احتمال دوم است.
۲- به یقین، خداوند به نسلهاى پیشین و به وجود نسلهاى آینده بشر، آگاه است. (و لقد علمنا المستقدمین منکم و لقد علمنا المستئخرین)
۳- خداوند، بى تردید به احوال انسانهاى پیشرو در میدان ایمان و عمل و مردم ناموفق در آن آگاه است. (و لقد علمنا المستقدمین منکم و لقد علمنا المستئخرین) در اینکه تقدّم و تأخّر در آیه فوق، به چه چیز سنجیده شده؟ میان مفسران چند نظریه وجود دارد: یکى از آنها سبقت و تأخیر در رابطه با ایمان و عمل صالح است; زیرا دنیا میدان مسابقه براى انسانهاست «و لکل وجهة هو مولیها فاستبقوا الخیرات» (سوره بقره آیه ۱۴۸). برداشت فوق مبتنى بر این احتمال است.
۴- علم خداوند به اشیا، منوط به وجود فعلى آنها نیست. (و لقد علمنا المستقدمین منکم و لقد علمنا المستئخرین)
روایات و احادیث
۵- «عن الصادق جعفربن محمد(ع): ان المستقدمین أصحاب الحسنات و المستأخرین أصحاب السیئات;[۱] از امام صادق(ع) روایت شده است: مقصود از «المستقدمین» نیکوکاران و «المستأخرین» گناهکارانند».
۶- «عن أبى جعفر(ع) قال: «و لقد علمنا المستقدمین منکم و لقد علمنا المستأخرین» قال: هم المؤمنون من هذه الأمة;(۲) از امام باقر(ع) درباره سخن خداوند «و لقد علمنا المستقدمین منکم و لقد علمنا المستأخرین» روایت شده است که فرمود: آنان [پیشینیان و متأخران] مؤمنان از این امتند».
موضوعات مرتبط
- آیندگان: علم به آیندگان ۱، ۲
- ایمان: پیشگامان در ایمان ۳; محرومان از ایمان ۳
- پیشینیان: علم به پیشینیان ۱، ۲
- خدا: علم خدا به گناهکاران ۵; علم خدا به مؤمنان آینده ۶; علم خدا به مؤمنان پیشین ۶; علم خدا به محسنان ۵; علم غیب خدا ۱، ۲، ۳; وسعت علم خدا ۴
منابع
- ↑ تفسیر برهان، ج ۲، ص ۳۲۸، ح ۲. ۲- تفسیر عیاشى، ج ۲، ص ۲۴۰، ح ۶; نورالثقلین، ج ۳، ص ۷، ح ۲۲.