إِسْحَاق
ریشه کلمه
- اسحاق (۱۷ بار)
قاموس قرآن
عليه السلام فرزند ابراهيم از پيامبران مشهور، نام مباركش هفده بار در قرآن مجيد آمده است آيه [بقره:136]، [نساء:163]. و غيره مقام رسالت وى را روشن مىكند. او مورد هدايت پروردگار بوده [انعام:84]. خداوند خود را بر او و ابراهيم تمام خود را بر او و ابراهيم تمام كرده بود [يوسف:6]. وى از عباداللّه الصالحين مىباشد و خداوند او را مبارك گردانيده است [صافات:112]. [صافات:113]. ايضاً آيات ذيل از مقام شامخ او و پدر و فرزندش سخن مىگويد [ص:45-47]. درباره اين مطلب كه آيا ذبيح اسحق بود يا برادرش اسمعيل؟ در «اسمعيل» روشن كرديم كه ذبيح او بوده نه اسحق. آياتيكه در ان اسمعيل و اسحق پيوسته بعد از اسمعيل آمده است و اين روشن مىكند كه اسمعيل برادر بزرگ بوده است. مسعودى در اثبات الوصية گويد: ذبيح اسمعيل بود و او فرزند بزرگ ابراهيم و جانشين پدرش بود و اسحق بعد از اسمعيل به پيامبرى رسيد. نا گفته نماند تورات فعلى چنانكه در سفر پيدايش باب 22 ذكر شده معتقد است كه ذبيح حضرت اسحق بود. به نظر مىآيد كه ذبيح بودن اسحق در كتب اسلامى خاصّه به كتب اهل سنّت از تورات راه يافته است ولى در «اسمعيل» گفتيم كه به شهادت قرآن هنگام قربانى اسمعيل هنوز اسحق به دنيا نيامده بود و مژده اسحق توسط ملائكه پس از ماجراى قربانى است و حضرت رسول صلى اللّه عليه واله و سلم در حديث معروف فرموده «اَنَا ابْنُ الذَّبيحَيْنِ» من فرزند دو ذبيحم كه جدّش اسمعيل و پدرش عبداللّه بن عبدالمطلب است. امامان اهل بيت صلوات اللّه عليهم اجمعين فرمودهاند: ذبيح اسمعيل بود به ج 12 بحار ص 121 به بعد طبع اخير رجوع شود ايضاً تورات ميان اين دو برادر اختلاف و منافرت نقل مىكند كه از ساحت مردان الهى به دور است ما را پيروى از قرآن در اين باره كافى است.
