سبإ ٢٤
ترجمه
| سبإ ٢٣ | آیه ٢٤ | سبإ ٢٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«مِنَ السَّمَاوَاتِ»: روزیهای پروردگار که از ناحیه آسمان، یعنی از سوی بالا به ما می‌رسد، همچون: نور و حرارت آفتاب و هوا و برف و باران. «وَ الأرْضِ»: برکات زمین همچون: منابع آبهای زیرزمینی و معادن گوناگون.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
ثُمَ قَسَتْ قُلُوبُکُمْ مِنْ بَعْدِ... (۰) قُلْ أَ رَأَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ... (۱) بِأَيِّکُمُ الْمَفْتُونُ (۰)
تفسیر
- آيات ۲۲ - ۳۰، سوره سباء
- ابطال الوهيت آلهه مشركين با استدلال به اينكه آنها دعاى كسى را اجابت نمى كنند
- توضيح معناى اينكه فرمود: ((و لا تنفع الشفاعة عنده الا لمن اذن له ))
- حكايت تذلل و خشيت ملائكه در مقابل خداوند
- بيان اختلاف مراتب ملائكه و مقامات متفاوت آنها
- اقوال ديگر در تفسير و بيان مراد اين آيه شريفه
- احتجاج ديگرى عليه مشركين با پرسش از خود مشركين درباره روزى دهنده آنان
- روز قيامت روز جمع و فتح است
- احتجاح ديگر: خدايان خود را به من نشان بدهيد...
- معناى آيه : ((و ما ارسلنا الا كافة للناس ...))
- تقرير برهانى كه با بيان عموميت رسالت پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) برتوحيد و نفى الهه و شركاء متضممن است
- بحث روايتى (چند روايت در ذيل آيه : ((حتى اذا فزع عن قلوبهم ...)) و آيه : ((و ماارسلناك الا كافة للناس ))
نکات آیه
۱ - پیامبر(ص)، مأمور استدلال براى مشرکان جهت اصلاح عقیده شان درباره خداوند (قل من یرزقکم من السموت و الأرض)
۲ - پیامبر(ص)، مأمور پرسش از مشرکان درباره منشأ روزیشان جهت هدایت آنان به توحید ربوبى (قل من یرزقکم من السموت و الأرض)
۳ - روزى انسان ها، از طریق آسمان ها و زمین تأمین مى شود. (قل من یرزقکم من السموت و الأرض)
۴ - خداوند، روزى دهنده انسان ها از طریق منابع آسمانى و زمینى (قل من یرزقکم من السموت و الأرض قل اللّه)
۵ - عوامل طبیعى، مجارى فعل خداوند است. (قل من یرزقکم من السموت و الأرض قل اللّه) «من» در «من السماوات» نشویه است. ذکر آسمان ها و زمین به عنوان منبع روزى و سپس ذکر خداوند به عنوان منشأ آن، نشان دهنده این حقیقت است که خداوند روزى دهى خود را از مجارى طبیعى انجام مى دهد.
۶ - عالم، آسمان هاى متعدد دارد. (السموت)
۷ - استفاده از پرسش براى ایجاد ذهنیت مساعد جهت تفهیم حقیقت به مخاطب، از روش هاى تربیتى قرآن کریم (قل من یرزقکم من السموت و الأرض قل اللّه)
۸ - مشرکان، از پاسخ گویى به سؤال «منشأ روزى کیست» ناتوان اند. (قل من یرزقکم ... قل اللّه) تکرار «قل» در آیه شریفه و این که پیامبر(ص) خود متصدى شد که پاسخ دهد «خداوند منشأ روزى است» نشان مى دهد که آنان به رغم اعتقادشان به خدایانى غیر از خدا، در جواب این سؤال که «منشأ روزى کیست» خدایان خود را معرفى نکرده و سکوت اختیار مى کنند. در نتیجه پیامبر(ص)، خود باطن آنان را آشکار مى سازد.
۹ - هر یک از حق و باطل، یک راه بیشتر ندارد. (و إنّا أو إیّاکم لعلى هدًى أو فى ضلل مبین)
۱۰ - پیامبر(ص)، مأمور تخریب جزم اندیشى مشرکان (و إنّا أو إیّاکم لعلى هدًى أو فى ضلل مبین) طرح این نکته که «یا ما و یا شما در هدایت و یا گمراهى هستیم» - با این که پیامبر(ص) مى دانست حقیقت امر چیست - مى تواند به منظور ایجاد رخنه در فکر طرف مقابل و به اندیشه واداشتن او و در نتیجه تخریب اندیشه اش باشد.
۱۱ - مؤمنان به پیامبر(ص) همچون خود آن حضرت، در مسیر هدایت اند. (و إنّا أو إیّاکم لعلى هدًى أو فى ضلل مبین) آوردن ضمیر جمع «نا» به جاى «أنا» - که با کلمه «قل» داراى سیاق واحدى است - مى تواند بیانگر این نکته باشد که پیامبر(ص) در صدد همسو جلوه دادن مؤمنان با خودش مى باشد.
۱۲ - راه حق و باطل، غیرقابل جمع باهم (و إنّا أو إیّاکم لعلى هدًى أو فى ضلل مبین)
۱۳ - ارائه و تبلیغ آیین حق با نقد منصفانه و حق طلبانه عقاید دینى دیگر، از شیوه هاى تبلیغى قرآن (قل ادعوا الذین زعمتم من دون اللّه ... و إنّا أو إیّاکم لعلى هدًى أو فى ضلل مبین) این که پیامبر(ص) به مشرکان فرمود: یا ما بر حق هستیم و راه هدایت را مى پیماییم یا شما - با آن که پیامبر(ص) مسلّماً بر حق و هدایت بود - نشانگر انصاف و برخورد حق طلبانه با عقاید دیگران و شیوه اى پسندیده است.
موضوعات مرتبط
- آسمان: تعدد آسمان ها ۶; نقش آسمان ها ۳، ۴
- انتقاد: انصاف در انتقاد ۱۳
- باطل: وحدت راه باطل ۹
- پرسش: فواید پرسش ۷
- تبلیغ: روش تبلیغ ۱۳
- تربیت: روش تربیت ۷
- توحید: توحید ربوبى ۲
- حق: تضاد حق و باطل ۱۲; وحدت راه حق ۹
- حقایق: زمینه تبیین حقایق ۷
- خدا: رازقیت خدا ۴; مجارى اراده خدا ۵
- روزى: منابع روزى ۳، ۴; منشأ روزى ۲، ۴، ۸
- زمین: نقش زمین ۳، ۴
- عقیده: انتقاد در عقیده ۱۳
- عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۵
- قطعى پندارى: نهى از قطعى پندارى ۱۰
- مؤمنان: هدایت مؤمنان ۱۱
- محمد(ص): رسالت محمد(ص) ۱، ۲، ۱۰; هدایت محمد(ص) ۱۱
- مشرکان: احتجاج با مشرکان ۱; پرسش از مشرکان ۲; تصحیح عقیده مشرکان ۱; عجز مشرکان ۸; قطعى پندارى مشرکان ۱۰
- مهتدین :۱۱
- هدایت: زمینه هدایت ۲
