يوسف ٧٥
ترجمه
| يوسف ٧٤ | آیه ٧٥ | يوسف ٧٦ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«جَزَآؤُهُ»: سزای دزدیدن. واژه (جزاء) اوّل، مبتدا و بقیّه آیه، خبر آن است. «کَذلِکَ نَجْزِی الظَّالِمِینَ»: این جمله می‌تواند دنباله سخن برادران یوسف بوده و برای تأکید کلام قبلی باشد، و یا این که سخن یوسف و یارانش باشد. یعنی: بلی ما هم همین سزای مقبول و مرسوم شما را مرعی می‌داریم.
تفسیر
- آيات ۸۲ - ۶۳، سوره يوسف
- بازگشت برادران يوسف به سوى پدر و راضى كردن او به بردن بنيامين و...
- مراد يعقوب (عليه السلام ) از جمله : ((فالله خير حافظا و هو ارحم الراحمين ))
- معناى توسل به خدا، لغو و بى اثر دانستن اسباب و وسائط نيست
- سبب اينكه يعقوب (عليه السلام ) به پسران خود سفارش كرد از يك دروازه وارد نشوند
- سه نكته درباره توكل از آيه شريفه : ((و قال يا نبىّ...)) استفاده مى شود
- معناى جمله : ((ما كان يغنى عنهم من الله من شى ء...))
- علم موهبتى به يعقوب (عليه السلام ) اكتسابى نبوده و نتيجه اخلاص در توحيد است
- توجيه ديگر مفسرين در معناى آيات مورد بحث
- گفتار يوسف جز افتراهاى مذموم عقلى و حرام شرعى نيست !
- توجيه ديگر مفسرين در مراد از آيه شريفه
- پيمانه ملك گم شده است !
- كيفر سارق معين مى شود
- پيمانه از باروبنه بنيامين برادر ابوينى يوسف (عليه السلام ) يافته مى شود!
- مراد از اينكه يوسف (عليه السلام ) نمى توانستند بر مبناى كيش مصريان برادر را نزدخود نگاه بدارد
- معناى جمله ((فوق كل ذى علم ))
- گفتگوى يوسف (عليه السلام ) با برادران پس از آنكه پيمانه گمشده از باروبنه بنيامين يافته شد
- گفتگوى برادران : چگونه بدون بنيامين نزد پدر بازگرديم ؟
- يكى از برادران : نزد پدر بازگشته بگوييد پسرت دزدى كرد و ((ما شهدنا الّا بماعلمنا... و ما كنّا
نکات آیه
۱- فرزندان یعقوب ، برده شدن را کیفر و مجازات سرقت کننده جام پادشاه دانستند. (قالوا فما جزؤه ... قالوا جزؤه من وجد فى رحله فهو جزؤه) مفاد جمله «فهو جزؤه» این است که سارق ملک کسى مى شود که از اموال او دزدى شده است. در «مجمع البیان» آمده است که: مدت این استرقاق و ملکیت یک سال بوده است.
۲- «استرقاق» کیفر سارقان در شریعت یعقوب (فهو جزؤه کذلک نجزى الظلمین) جمله «کذلک نجزى الظلمین» اشاره به این مطلب دارد که آنچه درباره کیفر سارق گفتیم ، مقتضاى آیین ماست.
۳- سرقت، نمونه اى بارز از ستم کارى است. (من وجد فى رحله فهو جزؤه کذلک نجزى الظلمین) مراد از «ظالمین» خصوص سرقت کنندگان مى باشد; زیرا بدیهى است که هر نوع ستمى کیفر یاد شده را نداشت. نام بردن از سارق به «ظالم» اشاره به این معنا دارد که سرقت ، نمونه اى بارز از ظلم و ستمگرى است.
۴- فرزندان یعقوب ، ضمن تعیین مجازات سارق تصریح کردند که خصوص سارق (کسى که جام شاهى در اثاثیه اش یافت شود) مسؤول شناخته مى شود نه همه افراد کاروان (قالوا جزؤه من وجد فى رحله فهو جزؤه) فرزندان یعقوب در مقام پاسخ به این پرسش که «فما جزؤه» کافى بود که بگویند: «هو جزؤه» ; ولى از آن جا که همه کاروان به سرقت متهم شدند (أیّتها العیر إنکم لسرقون) لازم دانستند که با جواب تفصیلى (جزؤه من وجد فى رحله فهو جزؤه) بیان کنند که همه کاروان مسؤول نیستند ; بلکه تنها آن کس که جام شاهى در اثاثیه اش یافت شود، مسؤول است.
۵- حکومت مصر در زمان یوسف از شریعت یعقوب پیروى نمى کرد. (قالوا فما جزؤه ... من وجد فى رحله فهو جزؤه)
روایات و احادیث
۶- «عن على بن موسى الرضا(ع): کانت الحکومة فى بنى اسرائیل إذا سرق أحد شیئاً استرق به،... فقال لهم یوسف: ما جزاء من وجد فى رحله؟ قالوا: هو جزاؤه... ;[۱] از امام رضا(ع) روایت شده است: [قانون] در حکومت بنى اسرائیل چنین بود که اگر کسى چیزى را مى دزدید، در مقابل آن به بردگى گرفته مى شد ... پس یوسف به کاروانیان گفت: جزاى کسى که [آن جام] در بار او یافت شود چیست؟ گفتند: خود او جزاى آن است ... [که باید به بردگى گرفته شود]».
۷- «عن أبى عبدالله(ع) [فى قوله تعالى]: «جزاؤه من وجد فى رحله فهو جزاؤه»: یعنون السنّة التى تجرى فیهم أن یحبسه ... ;[۲] از امام صادق(ع) درباره سخن خدا که فرموده: «جزاؤه من وجد فى رحله فهو جزاؤه» روایت شده است: مقصود آنان ، سنت جارى بین آنان بوده که او را حبس کند ...».
موضوعات مرتبط
- برادران یوسف: برادران یوسف و کیفر دزد ۱، ۴; بینش برادران یوسف ۱، ۴
- بنى اسرائیل: بردگى در بنى اسرائیل ۶; تاریخ بنى اسرائیل ۶; رسوم بنى اسرائیل ۷; قوانین کیفرى در بنى اسرائیل ۷; کیفر دزدى در بنى اسرائیل ۶، ۷; نظام جزایى در بنى اسرائیل ۶
- پادشاه مصر: کیفر دزد آبخورى پادشاه مصر ۱، ۶
- دزد: بردگى دزد ۱، ۲; مجازات دزد ۱
- دزدى: ظلم دزدى ۳
- ظلم: موارد ظلم ۳
- مجازات: شخصى بودن مجازات ۴; ویژگیهاى مجازات ۴
- مصرباستان: تاریخ مصرباستان ۵; دین حاکمان مصرباستان ۵
- یعقوب(ع): بردگى در دین یعقوب(ع) ۲; کیفر دزد در دین یعقوب(ع) ۲; مجازات دزد در دین یعقوب(ع) ۲
- یوسف(ع): قصه یوسف(ع) ۱
