لٰکِن
از الکتاب
ریشه کلمه
- لکن (۱۳۰ بار)
قاموس قرآن
از حروف مشبهه به فعل اسمش منصوب و خبرش مرفوع باشد، معناى مشهور آن استدراك است و حكم مابعد آن هميشه مخالف با حكم ماقبل است [بقره:243].
اين كلمه در اصل لاكن است الف در نوشتن حذف شده و درخواندن ثابت است و آن دو جور است يكى مخفف از لكنّ به تشديد نون و آن حرف ابتداء است و عمل نمىكند مگر به قول اخفش و يونس. ديگرى در اصل وضع به تخفيف نون است اگر مابعدش كلام باشد آن حرف ابتدا و فقط براى افاده استدراك است و عاطفه نيست مثل [نحل:118]. و اگر مابعدش مفرد باشد آن عاطفه است بدو شرط يكى اينكه پيش از آن نفى يا نهى باشد مثل«ماقامَ زَيْدٌلكِنْ عَمْرو» كه نفى پيش از آن واقع شده ديگرى آنكه مقرون بر او نباشد (ازاقرب). «لكن» در قرآن ظاهرا همهاش براى استدراك است.
کلمات نزدیک مکانی
وَ اللّه لا مَا مِن النّاس أَکْثَر يَعْلَمُون مَن فِي عَلَى أَکْثَرَهُم کَان الّذِين کَانُوا أَنْفُسَهُم يَشَاء يَظْلِمُون إِن قَال إِلاّ لَهُم بِمَا يَا إِذ أَن إِلَى الْأَرْض الّذِي إِنّه مِنْهُم لَو رَبّک هُم دُون يَوْم فَمَا قِيل إِلَيْه رَيْب عَلَيْکُم بِئْس لَکُم النّار الْأَمْر إِنّمَا لَم السّمَاوَات قُلُوبِهِم وَعْد أَجَل الْعَذَاب رَبّهُم الْحَق ظَلَمَهُم الدّين نَحْن کَذٰلِک فَلا اخْتَلَفُوا لَقَد الْکِتَاب يُفْتَرَى بِبَعْض أَحَد ضَلاَل کُل بَل قُلُوبُکُم الْيَوْم لِکُل إِنّهُم بِاللّه خَبِير الظّالِمُون السّفَهَاء لِلّه لَجَعَلَکُم سُلَيْمَان کُنْتُم بِاللّغْو مُسَمًّى کُونُوا أَمْرا أَعْبُد يَدَيْه هٰذَا لِلّذِين قَالَت هُو يَتّقُون فَلَو عَلَيْهِم کَفَر عَلِيم عِلْم کَلِمَة لَيْس قَتَلَهُم أُنْزِل
